29.03.2024
Բյուջեի ավելի քան 30 տոկոսը ուղղվելու է սոցիալական պաշտպանության ոլորտին
prev Նախորդ նորություն

Նորություններ գործընկերներից

Վարդան Բոստանջյան. 3.2 տոկոս տնտեսական աճը լրիվ իրատեսական է

VERELQ-ի զրուցակիցն է տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանը:

-Պարոն Բոստանջյան, ՀԾԿՀ-ի նախագահի կողմից նշվեց, որ սպասվում է գազի, ինչպես նաև էլեկտրաէներգիայի սակագների նկատելի իջեցում: Որքանով դա ազդեցություն կունենա Հայաստանի տնտեսության վրա:

-Տարիներ շարունակ հանրապետությունում սահմանվել է գազի և էլեկտրաէներգիայի, մեր համոզմամբ, բարձր սակագին, հատկապես երկրում առկա ցածր եկամուտների, գործազրկության և աղքատության բարձր մակարդակի, ինչպես նաև փոքր և միջին ձեռնարկությունների գործունեության ոչ նպաստավավոր պայմանների ֆոնին: Պետք է ենթադրել, որ սա արդյունք է նոր կառավարության կողմից իրականացվող փոփոխությունների: Անշուշտ, պետք է ողջունել այդ քայլը, քանի որ վարչապետը, լինելով քաջատեղյակ տվյալ ոլորտում ձևավորված հարաբերություններին, իրազեկ է բնագավառում առկա ռեզերվների և հնարավորությունների մասին:

-Արդյո՞ք չկային այդ ռեզերվներն ու հնարավորությունները նախկինում:

-Իհարկե կային: Սակայն, տվյալ ոլորտի գործնեությունը տարիներ շարունակ եղել է ոչ թափանցիկ և սպառողների համար ոչ հասկանալի: Հայտնի է միայն, որ «Գազպրոմ Արմենիա» ընկերությունը հանդիսանում է հանրապետությունում առաջին խոշոր հարկատուն: Ներկայումս նկատելի է փոփոխություն նաև այս իմաստով, ինչը հետագայում ևս իր դրական ազդեցությունը կունենա:

-Վարչապետ Կարեն Կարապետյանը հայտարարեց, որ 2017 թվականին կառավարությունը նպատակադրվել է ապահովել 3.2 տոկոս տնտեսական աճ: Իրատեսակա՞ն է դա:

-Եվ ես դրա հիմքերը տեսնում եմ: Եթե գործարար աշխարհին չխանգարեն, ինչի մասին ևս վարչապետը խոսել է, այսինքն այլ բաներ չեմ ասում, միայն դա` գործարար աշխարհին չխանգարեն և դա բավարար կլինի 3.2 տնտեսական աճ ապահովել: Տնտեսության մեջ ամեն ինչ կարևոր է` ներդրողներ, ձեռնարկությունների ու արտադրությունների ընդլայնում, տնտեսության արդիականացում և այլն, բայց Հայաստանի նման փոքր երկրի պարագայում գլխավորը ազատ մրցակցություն ապահովելը, մենաշնորհների նկատմամբ գոնե որոշակի զսպաշապիկ հագցնելն ու փոքր ու միջին բիզնեսը չխեղդելն է: Եթե սա ապահովվի, ապա 3.2 տոկոսը լրիվ իրատեսական է:

-ԱԺ-ում քննարկվում է 2017 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը: Կենտրոնական բանկի մասով հայտարարվեց, որ նախատեսվում է տնտեսական աճի տեմպի արագացում՝ պայմանավորված թե' արտաքին զարգացումներով, թե' հաջորդ տարի իրականացվելիք մի շարք բարեփոխումների ու 2016թ. իրականացված հարկաբյուջետային և դրամավարկային խթանող քաղաքականությունների ազդեցությամբ: Սակայն պատգամավորների մոտ ծագեցին տարբեր հարցեր ԿԲ-ի կապիտալ ծախսերի, մասնավորոպես նրա կողմից իրականացվող ներդրումների մասին: Ինչպիսի՞ն է Ձեր կարծիքը այդ հարցի վերաբերյալ:

-Նախ անհրաժեշտ է նշել, որ հանրապետությունն այսօր ունի ներդրումների խիստ կարիք, քանի որ առանց դրա պարզապես անհնար է որևէ զարգացում, որը կապահովի տնտեսության կառուցվածքի կատարելագործում, դրա արդիականացում, ինչես նաև աճի կայուն ու բարձր տեմպեր: Ակնհայտ է, որ ներդրումների ներհոսքը խթանելու համար անհրաժեշտ է ստեղծել նպաստավոր պայմաններ, ինչին և ուղղված է Կենտրոնական բանկի կողմից իրականացվող քաղաքականությունը:

-Բայց չէ որ ներդրումային քաղաքականությունը, որպես կանոն, իրականացվում է Կառավարության կողմից:

-Իրավացի եք, բայց Կենտրոնական բանկն իր դրամավարկային քաղաքականությամբ պետք է մեծապես նպաստի ներդրումային գրավիչ պայմանների ձևավորմանը: Այդ առումով ԿԲ-ն կարող է իրականացնել ներդրումներ, հատկապես գնաճային ցածր ճնշումների կամ դրանց բացակայության պայմաններում էմիսիոն միջոցների հաշվին: Առավել ևս, որ այդ մասին առկա է համապատասխան դրույթ օրենքում: Ընդհանուր առմամբ, պետք է ողջունել ԿԲ-ի մոտեցումն այդ ուղղությամբ:

-Իսկ հավանականություն չեք տեսնում, որ այդ դեպքում շուկայում տեղի կունենա գների աճ:

-Դա կարող է հավանական լինել, երբ երկրում առկա են գնային նշանակալի ճնշումներ և Կենտրոնական բանկի կողմից իրականացվեն չհիմնավորված ծավալի ներդրումներ: Սակայն, այս դեպքում գործում է լրիվ այլ տարբերակ, երբ հանրապետությունում առկա է գնաճի ցածր մակարդակ, իսկ ԿԲ-ի կողմից էմիսիոն միջոցների հաշվին իրականացվող ներդրումները կրում են հիմնավոր ու սահմանափակ բնույթ: Նման իրավիճակում էմիսիոն միջոցները չեն կարող էական ազդեցություն ունենալ գների մակարդակի փոփոխության վրա: Անհրաժեշտ է նշել, որ այդպիսի քաղաքականությունն ողջունվում և իրականացվում է աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում, քանի որ նման ներդրումները խթան են հանդիսանում նոր աշխատատեղերի, ավելացած արժեքի, հավելյալ եկամուտների ստեղծման, ինչպես նաև հարկային մուտքերի մեծացման և, արդյունքում, բյուջետային միջոցների համալրման համար:

-Արտաքին պարտքի աճի ֆոնին, որն այսօր կազմում է 5 մլրդ 594 մլն դոլար, կառավարությունը մոտ 1 մլրդ դոլարին համարժեք դրամի պարտատոմս է վաճառել, որը պետք է ետ գնի բարձր տոկոսներով։ Ըստ մամուլի` եթե դրամը արժեզրկվի, ապա պարտատոմսերը ետ են գնվելու ավելի էժան, քան վաճառքի գինն էր։ Նման հեռանկար տեսնում եք, սպասելի՞ է առաջիկայում դրամի արժեզրկում:

-Ոչ մի նման զարգացում կամ փոփոխություն այս պահին չի նկատվում ֆինանսական շուկայում կամ դրամավարկային քաղաքականության ասպարեզում, որոնք պետք է բերեն փոխանակային կուրսի փոփոխության: Ես չեմ կարծում, որ առաջիկայում մենք կունենանք այդպիսի փոփոխություն, քանի որ ո’չ ճգնաժամային, ո’չ գնաճային երևույթներ գոյություն չունեն հանրապետությունում և նման միտումներ էլ չկան: Կարծում եմ, որ ԿԲ կողմից սահմանված փոխարժեքը կպահպանվի նաև առաջիկայում:

Զրուցեց Լիա Խոջոյանը
ԼՂՀ օմբուդսմենը ադրբեջանական ագրեսիայի, վայրագությունների մասին նոր զեկույց կհրապարակի
Հաջորդ նորություն next
 Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում Հայաստանի հասցեին հնչող սպառնալիքներն անընդունելի են. Կլաար
25.03.2024
Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում Հայաստանի հասցեին հնչող սպառնալիքներն անընդունելի են. Կլաար