Փաշինյանը հերքում է Ադրբեջանի վրա հարձկվելու թեզերն ու առաջարկում է խաղաղության քայլեր

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ծավալուն հոդված է հրապարակել «Արմենպրես» լրատվական գործակալությունում, որտեղ մանրամասնորեն հերքել է ռազմական հարձակման նախապատրաստման վերաբերյալ ադրբեջանական մեղադրանքները և ներկայացրել տարածաշրջանում կայուն խաղաղության հաստատման համապարփակ ծրագիր։

Վերջին շրջանում պաշտոնական Բաքուն ավելի հաճախ է խոսում Հայաստանի կողմից իբր պատրաստվող հարձակման մասին՝ օգտագործելով այս թեզը որպես «կանխարգելիչ միջոցառումների» հնարավոր հիմնավորում։ Պատասխանելով այս պնդումներին՝ Փաշինյանն ընդգծել է Հայաստանի բացարձակ հավատարմությունը 2022թ. հոկտեմբերի 6-ի Պրահայի պայմանավորվածություններին, որոնց համաձայն երկու երկրները ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը նախկին խորհրդային հանրապետությունների սահմաններում՝ Ալմա Աթայի հռչակագրի հիման վրա։

Հոդվածում հատուկ ուշադրություն է դարձվել ներկայումս Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի շուրջ 200 քառակուսի կիլոմետրի հարցին։ Վարչապետը հստակ ներկայացրել է Երևանի դիրքորոշումը. այս տարածքները հանդիսանում են Հայաստանի միջազգայնորեն ճանաչված 29,743 քառակուսի կիլոմետր տարածքի անբաժանելի մասը, սակայն դրանց վերադարձը նախատեսվում է իրականացնել բացառապես սահմանազատման գործընթացի շրջանակներում, այլ ոչ թե ռազմական ճանապարհով։

Անդրադառնալով զինված ուժերի արդիականացման ծրագրին՝ Փաշինյանը հատկապես նշել է, որ հայկական բանակը բարեփոխվում է բացառապես երկրի միջազգայնորեն ճանաչված տարածքի պաշտպանության համար և չի կիրառվելու դրա սահմաններից դուրս՝ բացառությամբ միջազգային խաղաղապահ առաքելություններին մասնակցության։ Միևնույն ժամանակ, կառավարության ղեկավարը մատնանշել է Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի անվտանգությանն ուղղված իրական սպառնալիքները, այդ թվում՝ «Արևմտյան Ադրբեջան» հայեցակարգը, որի համաձայն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի շուրջ 60 տոկոսը անվանվում է «Հայաստանի Հանրապետության վերահսկողության տակ գտնվող տարածքներ»։

Լարվածության թուլացման կոնկրետ քայլերի շարքում վարչապետը ներկայացրել է մի շարք նախաձեռնություններ, որոնք արդեն առաջարկվել են ադրբեջանական կողմին։ Դրանց թվում են սպառազինությունների փոխադարձ վերահսկման մեխանիզմների ստեղծումը, սահմանային միջադեպերի համատեղ հետաքննության համակարգի ձևավորումը, ինչպես նաև երկու երկրների տարածքով փոխադարձ երկաթուղային հաղորդակցության կազմակերպումը։ Փաշինյանը նաև նշել է սահմանազատման երկկողմ հանձնաժողովների կառուցողական աշխատանքը և ռազմագերիների հարցերով հանձնաժողովների վերջերս կայացած հանդիպումը։

Ամփոփելով՝ վարչապետն ընդգծել է, որ տարածաշրջանում էսկալացիայի որևէ նախադրյալ չկա, ընդհակառակը՝ ստեղծված են կայուն խաղաղության հաստատման բոլոր պայմանները։ Նրա խոսքով՝ անհրաժեշտ է հրաժարվել բեմականացված էսկալացիայի քաղաքականությունից և անցնել ինստիտուցիոնալ խաղաղության հաստատմանը, որի ճանապարհից Հայաստանը համարում է անայլընտրանք։