31.10.2024
ՀՀ քաղաքական դաշտը հիմնականում բաղկացած է կերակուր, սեքս և փող նախընտրողներից
prev Նախորդ նորություն

«Վրացական երազանքը» կպահի իշխանությունը՝ հակառակ բողոքների. նախկին դեսպան

Վրաստանի խորհրդարանական ընտրություններում, որտեղ իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցությունը հաղթանակ տարավ ձայների 54.08%-ով, ընդդիմության կողմից բողոքի ալիք է բարձրացել։ Սակայն Հայաստանում Վրաստանի նախկին դեսպան, ակադեմիկոս Ռևազ Գաչեչիլաձեի կարծիքով՝ ներկայիս քաղաքական տուրբուլենտությունը հազիվ թե հանգեցնի ուժերի դասավորության էական փոփոխությունների։


Կրքերի հիմնական թեժացումը տեղի ունեցավ հաղթողների և ընդդիմադիր ուժերի միջև նշանակալի տարբերության շուրջ։ Խորհրդարան են անցել չորս ընդդիմադիր բլոկներ՝ «Փոփոխությունների կոալիցիա» (10.92%), «Միասնական ազգային շարժում» (10.12%), «Ուժեղ Վրաստան» (8.72%) և «Հանուն Վրաստանի» (7.76%)։ Սակայն ընդդիմության գումարային արդյունքը էապես զիջում է իշխող կուսակցության ցուցանիշներին, ինչը կեղծիքների մեղադրանքների պատճառ է դարձել։


«Իշխող «Վրացական երազանքի» և բոլոր չորս ընդդիմադիր ուժերի ձայների միջև տարբերությունը կազմում է մոտ 16%։ Տասնյակ հազարավոր տեղական և միջազգային դիտորդների ու ԱՄՆ-ից ստացված էլեկտրոնային սարքավորումների առկայության պայմաններում, որոնք բացվել էին ընտրություններից անմիջապես առաջ, այդքան քանակությամբ քվեաթերթիկների աննկատ լցոնումը պարզապես անհնար է», - VERELQ-ի հետ զրույցում ասել է Ռևազ Գաչեչիլաձեն՝ նշելով, որ առանձին խախտումները, որոնք բնորոշ են ցանկացած ընտրական գործընթացի, չէին կարող արմատապես ազդել քվեարկության արդյունքի վրա։


«Վրացական երազանքի» այդքան համոզիչ հաղթանակի պատճառները վերլուծելով՝ փորձագետը մատնանշում է ընդդիմության լուրջ սխալները։ «Ընդդիմությունը չկարողացավ առաջադրել իրական ղեկավարներ, առաջնորդներ, ովքեր վայելում են բարձր հեղինակություն ժողովրդի մեջ։ Բացի այդ, չի իրականացվել ուժեղ քարոզարշավ, հատկապես մարզերում», - բացատրում է Գաչեչիլաձեն։


Հատկանշական է, որ նույնիսկ մայրաքաղաքում, որը ավանդաբար համարվում է ընդդիմադիր տրամադրությունների հենակետը, իշխող կուսակցությունը ստացել է ձայների 44%-ը, ինչը գրեթե համադրելի է չորս ընդդիմադիր ուժերի գումարային արդյունքի հետ։


Հատուկ հետաքրքրություն է ներկայացնում Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի դիրքորոշումը, ով միացել է ընտրությունների արդյունքները չճանաչելուն։ Գաչեչիլաձեի կարծիքով՝ նման դիրքորոշումը մեծապես բացատրվում է դեկտեմբերին նրա նախագահական ժամկետի մոտալուտ ավարտով։


Իրավիճակը բարդանում է նրանով, որ հաջորդ նախագահը կընտրվի ոչ թե համաժողովրդական քվեարկությամբ, այլ 300 ընտրողների կոլեգիայի կողմից, որոնց կեսը տեղական իշխանությունների ներկայացուցիչներ են, որտեղ գերիշխում է «Վրացական երազանքը»։ Իսկ մյուս կեսը՝ խորհրդարանի պատգամավորներ են, որտեղ նույնպես գերիշխում է իշխող ուժը։


Ինչ վերաբերում է բողոքի շարժման հեռանկարներին, Գաչեչիլաձեն գործող իշխանության ամրության պաշարը գնահատում է բավականին բարձր։ Փորձագետը նշում է, որ ընդդիմությունը հիմնական հույսը դնում է միջազգային հանրության, հատկապես ԱՄՆ-ի և Եվրամիության աջակցության վրա։ Սակայն ներկայիս միջազգային իրավիճակը, ներառյալ նոյեմբերի 5-ին նախատեսված ԱՄՆ նախագահական ընտրությունները, կարող է էապես սահմանափակել նման ռազմավարության արդյունավետությունը։


«Միացյալ Նահանգներում 10 օրից ընտրություններ են լինելու։ Այդ պատճառով նրանք հիմա մեզ համար ժամանակ չունեն։ Եվ այնտեղ նոր նախագահ ընտրելուց հետո, կախված թեկնածուից, շատ բան կարող է փոխվել», - դատում է Գաչեչիլաձեն՝ ընդգծելով, որ ամերիկյան ընտրությունների ելքը կարող է էապես ազդել վրացական քաղաքական ճգնաժամի արտաքին քաղաքական համատեքստի վրա։


Հենվելով Վրաստանի քաղաքական գործընթացների պատմական փորձի վրա՝ Գաչեչիլաձեն հիշեցնում է, որ նման իրավիճակներ արդեն եղել են. «Վրաստանի ընտրական գործընթացների պատմության մեջ եղել են դեպքեր, երբ ընդդիմությունը չի ճանաչել ընտրությունների արդյունքները, դուրս է եկել փողոց, բողոքել է, բայց ի վերջո ամեն ինչ վերադարձել է իր տեղը, և քաղաքական համակարգը սկսել է աշխատել»։


Այսպիսով, չնայած քաղաքական կրքերի թեժացմանը և միջազգային արձագանքին, ներկա ճգնաժամը, ըստ փորձագետի, չի հանգեցնի Վրաստանի քաղաքական լանդշաֆտի արմատական փոփոխության, իսկ բողոքի ակտիվությունը աստիճանաբար կմարի քաղաքական գործընթացների հաստատված ավանդույթների շրջանակներում։