25.11.2024
Հայ-ռուսական տնտեսական հարաբերությունները շարունակում են դինամիկ զարգանալ. Մանասերյան
prev Նախորդ նորություն

Հայաստանի տնտեսությունը կարող է մեծապես տուժել հայ-թուրքական սահմանի հնարավոր բացումից

«Հայաստանի տնտեսությունը 2023թ. ԵԱՏՄ-ին անդամակցության համատեքստում» մամուլի ասուլիսում, ներկայացնելով Եվրասիական փորձագիտական ակումբի տասներորդ տնտեսական հետազոտությունը տնտեսագետ, «Այլընտրանք» հետազոտական կենտրոնի ղեկավար, Եվրասիական փորձագիտական ակումբի անդամ Թաթուլ Մանասերյանը կանխատեսում արեց ընթացիկ տարվա համար:


Ըստ այդմ, նա նշեց, որ 2024 թվականին Հայաստանի տնտեսության կանխատեսումներ անելիս՝ գործոնային վերլուծության պարագայում, անհրաժեշտ է հաշվի առնել հետևյալ միտումները. տնտեսական աճը մեծապես պայմանավորված կլինի ժամանակավոր և աշխարհաքաղաքական գործոններով, որոնք կարող են չեզոքացվել՝ տնտեսությունը թողնելով առանց աճի շարժիչների,  արտահանումը կաճի տնտեսության ոչ արտահանման ոլորտների, մասնավորապես, զբոսաշրջության և առևտրի հաշվին, որը բավականին անկայուն է և զգայուն՝ ցնցումների նկատմամբ,  տնտեսական աճին կարող է մեծապես նպաստել նաև Իրանի և ԵԱՏՄ-ի միջև ազատ տնտեսական գոտու ստեղծումը՝ համաձայն Սանկտ Պետերբուրգում 2023 թվականի դեկտեմբերի 25-ին ստորագրած համաձայնագրի, Հայաստանի տնտեսությունը կարող է մեծապես տուժել հայ-թուրքական սահմանի հնարավոր բացումից՝ թուրքական էժան ապրանքների լայնածավալ ընդլայնումից խոցելի լինելու պատճառով, տնտեսական աճը կապված կլինի ներքին պահանջարկի ուժեղացման, տրանսֆերտների ներհոսքի, ինչպես նաև հարկաբյուջետային քաղաքականության խթանման հետ, արտաքին գործոններից պետք է հաշվի առնել չինական տնտեսությունում տեղի ունեցող գործընթացները, Ուկրաինական ճգնաժամի ելքը, ինչը կարող է ազդել նաև հայկական դրամի փոխարժեքի վրա և այլն: Առանձնահատուկ նշեց՝  տնտեսական աճի վրա կարող են ազդել արտաքին և արտաքին տնտեսական քաղաքականությունը և վերակողմնորոշումը դեպի Արևմուտք:


"Այսպիսով, կարելի է կանխատեսել հակասական միտումներ, որոնք անմիջական ազդեցություն կունենան տնտեսության վրա 2024 թվականին։ Հիմնական շարժիչ ուժը կարող է լինել երկրի մրցակցային առավելությունների իրացումը, եթե օգտագործվեն Իրանի և ԵԱՏՄ-ի միջև ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման ժամանակ ի հայտ եկած իրական հնարավորությունները, ինչպես նաև Ռուսաստանի և ԵԱՏՄ այլ երկրների հետ կապերի հետագա ակտիվացումը։ Տնտեսության արդյունավետ կառավարումը, ինչպես նաև հայկական սփյուռքի մասնագիտական ​​ներուժի օգտագործումը նույնպես փոքր նշանակություն չունեն։ Այս ուղղությամբ հնարավոր դրական փոփոխությունների արդյունքում կարելի է կանխատեսել գործարար ակտիվության աճ 7-8%-ի սահմաններում։ Հակառակ դեպքում առավելագույն աճը կարծես թե 3-ից 4% է լինելու",- ասաց նա։


Համեմատության համար Մանասերյանը նշեց, որ ԵԱԶԲ-ն 2024 թվականին Հայաստանի տնտեսության աճը կանխատեսում է 5,7%, իսկ 2024թ., ԱՄՀ-ն՝ մինչև 5%: 2024 թվականի պետական ​​բյուջեով տնտեսական աճի տեմպը սահմանվել է 7%։ ՀՀ կենտրոնական բանկն ակնկալում է, որ այս տարի Հայաստանի տնտեսությունը կաճի 6,1%-ով։ Համաշխարհային բանկի կանխատեսումների համաձայն՝ 2024 թվականին Հայաստանի Հանրապետությունում տնտեսական աճը կկազմի 4,7%, իսկ 2025 թվականին՝ 4,8%։ ՄԱԿ-ն ակնկալում է, որ 2024 թվականին Հայաստանի տնտեսական աճը կկազմի 5,2%, իսկ 2025 թվականին՝ 4,8%։