Եթե հանուն խաղաղության պատրաստ եք մոռանալ, որ հայ եք, ապա թուրքերը դա երբեք չեն մոռանա

Երբ թերթերի ու համակարգչային մոնիտորների էջերից հերթական իբր «խաղաղասեր» տականքը ձեզ կպատմի այն մասին, որ մենք պետք է ինչ-որ կերպ ընդհանուր եզրեր գտնենք տարատեսակ թուրքերի հետ և ընդհանրապես ավելի լավ է «ինչ-որ բան հանձնենք ու հանգիստ ապրենք», ապա բացի տարբեր տարիներին թուրքերի ու ադրբեջանցիների կողմից գազանաբար սպանված հայ ծերերից, կանանցից ու երեխաներից, հիշեք Գուրգեն Մարգարյանին։ Այս մասին գրում է ԱԺ նախկին պատգամավոր Արման Աբովյանը:

"Հիշեք... քանի որ կարծես թե միայն մեր հիշողությունն այժմ կարող է մեզ փրկել մահից։

Հայ զինծառայող Գուրգեն Մարգարյանը Բուդապեշտում (Հունգարիա) մասնակցել է ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի եռամսյա անգլալեզու դասընթացներին: 

2004թ.փետրվարի 19-ի գիշերը ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովը մտել է Գուրգեն Մարգարյանի սենյակ և քնած մարդուն կացնով 16 հարված հասցրել ’ գրեթե առանձնացնելով գլուխը մարմնից: Նա ցանկանում էր սպանել ևս մեկ հայի, սակայն նրա ծրագրերը չիրականացան ։ 

Բուդապեշտի դատարանը, չնայած արարքի ոչ ադեկվատ լինելուն և Սաֆարովի դաժան դաժանությանը, նրան մեղսունակ է ճանաչել և դատապարտել ցմահ ազատազրկման ՝ առանց առաջին 30 տարում ներման խնդրագիր ներկայացնելու իրավունքի:

Դա տեղի է ունեցել նաև այն պատճառով, որ Ռամիլ Սաֆարովը բացարձակապես չի զղջացել իր արածի համար ։ 
Սակայն 2012 թվականի օգոստոսի 31-ին ադրբեջանցուն արտահանձնեցին Բաքու, որտեղ հերոսացրին ։  Նրան բնակարան են նվիրել, կոչումն են բարձրացրել ու 8 տարվա ազատազրկման գումարը փոխհատուցել ՝ դա համարելով իր աշխատավարձը։  

Հունգարիայի հետ հարցը կարգավորել են մի քանի միլիարդ դոլարի օգնությամբ։  
Ի պատասխան ՝ Բուդապեշտի հետ դիվանագիտական հարաբերությունները Հայաստանն ընդհատեց։
...
2022 թվականին Հայաստանն ու Հունգարիան սկսել են հարաբերությունները վերականգնելու բանակցությունները, 2024 թվականի փետրվարին Հայաստանի նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը հայտարարել է երկու երկրների միջև հարաբերությունների նոր դարաշրջան սկսելու մասին ։ 
...
Եվս մեկ անգամ կրկնում եմ մաշված ճշմարտությունը։
Եթե դուք  հանուն խաղաղության պատրաստ եք մոռանալ, որ հայ եք, ապա թուրքերը դա երբեք չեն մոռանա"։