The Jerusalem Post. ԱՄՆ-ը և Իսրայելը պետք է ճանաչեն Հայոց ցեղասպանությունը
Այս ամիս լրանում է Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակը, որը պաշտոնապես խոստացել է ճանաչել, սակայն իր խոստումը չի պահել ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման: Այսպես է սկսել The Jerusalem Post իսրայելական հրատարակչությունը Հայոց ցեղասպանության մասին իր ծավալուն հոդվածը:
Հոդվածի կրճատված տարբերակը ներկայացնում ենք ստորև. «Արդեն 6 տարի է իր խոստումը խախտող Օբաման վարվում է այդպես, որպեսզի չնեղացնի ԱՄՆ գլխավոր դաշնակիցներից մեկին` Թուրքիային: Նախագահ Օբաման չի ճանաչում Հայոց ցեղասպանությունը թուրքական բռնապետին սադրելու վախից: Այնուհետև հոդվածի հեղինակը մեջբերում է Բարաք Օբամայի 2008 թ խոստումը. «Փաստերն անհերքելի են: Իշխանությունների քաղաքականությունը, որը ստիպում է դիվանագետներին չընդունել պատմական փաստերը, պարզապես անհերքելի են։ Որպես նախագահ՝ ես կճանաչեմ Հայոց ցեղասպանությունը»,- հրատարակչությունը մեջբերում է այդ ժամանակ դեռևս սենատոր Բարաք Օբամայի խոստումը, հայտնում է Առավոտը:
Հոդվածի հեղինակ Շմուլի Բոտիչը նկատում է, որ այդ «պատմական» խոստումից անցել է 6 տարի, և նախագահը կարծես չի էլ գիտակցում, որ դրժել է այն: «Ընդհակառակը նա տարբեր առիթներով նշում է, որ իր վերաբերմունքը պատմական փաստի վերաբերյալ ամենևին չի փոխվել: Սակայն պատմական փաստերի փոխարեն նա պետք է իր նախագահական ուղերձում արտաբերի «ցեղասպանություն» բառը, որից նա անընդհատ խուսափում է: Ապրիլքսանչորսյան իր ուղերձներում Օբաման օգտագործում է «սպանդ», «եղեռն» բառերը` չօգտագործելով 1.5 միլիոն հայերի հետ պատահած դժբախտությունը բնորոշող իրական եզրույթը` ցեղասպանությունը»,- շարունակում է Շմուլին:
Հեղինակը հիշեցնում է Օբամայի նաև այն խոսքերը, ըստ որոնց՝ «ինքը մտադիր է ԱՄՆ-ի համար լինել այն նախագահը, ով ճշմարտացիորեն կխոսի Հայոց ցեղասպանության մասին ու պատասխան կտա բոլոր ցեղասպանությունների համար»: «Պարո՛ն նախագահ, մտադրությունը գրոշի արժեք չունի, անհրաժեշտ է գործել: Պահեք ձեր խոստումը, քանզի 1,5 միլիոն հայերը սպասում են»,- այս կոչով էլ հոդվածն ավարտում է Շմուլի Բոտիչը:
The Jerusalem Post-ը հրապարակել ևս մեկ հոդված, որոմ կոչ էր արվում Իսրայելին ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Ապրիլի 24-ի նախաշեմին Իսրայելը պետք է հետեւի Հռոմի Պապի օրինակին եւ կանխամտածված իրականացրած այդ սպանությունների համար տա հենց այն անունը, որը որ պետք է, այն է՝ ցեղասպանություն։ Իսրայելի կողմից պաշտոնապես ճանաչելը կատարվածը, որը, ըստ էության, 4 հազար տարի կառուցած քաղաքակրթության ոչնչացում էր, կարեւոր է մի շարք պատճառներով, նշել է հոդվածագիրը:
"Ցեղասպանությունն ընդունելուց եւ դատապարտելուց բացի Իսրայելը հատուկ պարտավորություններ էլ ունի։ Հոլոքոստի ստվերում կառուցված Իսրայել պետությունը ցեղասպանությունների կանխարգելման հարցում միջազգային ընկերությունների տապալման վկայությունն է։ Մեծ մասամբ հենց այդ տապալման միջազգային ճանաչման շնորհիվ առաջացավ հրեական պետության, նրա զինված ուժերի եւ ինքնիշխանության լեգիտիմությունը։ Իսրայելը պարտավոր է գործել համաձայն այդ ժառանգության՝ օգտագործելով իր քաղաքական ինքնիշխանությունը ոչ միայն հրեաների, այլ ցանկացած խմբի դեմ ցեղասպանությունները կանխելու համար", - գրված է հրապարակման մեջ:
Նշենք, որ ապրիլի 24-ին ամբողջ աշխարհի հայությունը հիշատակում է Օսմանյան կայսրությունում իրականացված Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակը: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչվել է բազմաթիվ երկրների, ինչպես նաև ԱՄՆ-ի 44-ի նահանգների կողմից:
Երևանում Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին ամենաբարձր մակարդակով մասնակցելու մասին հայտարարել են Ֆրանսիան, Ռուսաստանը և Կիպրոսը: Այդ օրերին Երևան է ժամանելու ԵԽԽՎ նախագահ Էնն Բրասերը, Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Թյորբյորն Յագլանդը և Եվրոպայի ժողովրդական կուսակցության ղեկավար Ժոզեֆ Դոլլը:
Ապրիլի 24-ին Երևանում կլինի նաև Իսրայելի Քնեսեթի պատվիրակությունը: Ինչ վերաբերում է ԱՄՆ-ին, ապա Օբաման, ըստ Հայաստանում Միացյալ Նահանգների դեսպան Ռիչարդ Միլզի, դեռևս չի հաստատել ապրիլի 24-ին Երևան մեկնող պատվիրակության կազմը: