Առաջին անգամ հետխորհրդային տարածքում հակամարտող կողմերից մեկը փաստացի հրաժարվեց իր սկզբնական պահանջներից։ Այս մասին այսօր՝ ապրիլի 4-ին, հայտարարեց քաղաքագետ Բենիամին Պողոսյանը։
Նրա խոսքով, վերջին 34 տարիների ընթացքում, եթե դիտարկենք հակամարտության սկիզբը 1988 թվականից, առաջին անգամ եղավ մի իրավիճակ, երբ կողմերը համաձայնության եկան որևէ հարցի շուրջ։ Խոսքն այս դեպքում Ադրբեջանի կողմից ներկայացված հինգ կետերի մասին է, որոնք ընդունելի է համարում հայկական կողմը։ «Հայաստանն այս առաջարկներին լրացումներ է ներկայացրել Բաքվին, որոնք չեն հրապարակվել։ Այդուհանդերձ, ակնարկների մակարդակով ասվեց, որ խոսքը արցախահայության իրավունքների ու անվտանգության երաշխավորման ու Արցախի հետագա կարգավիճակի հստակեցման մասին է»,- ասաց Պողոսյանը։
Քաղաքագետը հիշեցրել է, որ Բաքվի կողմից ներկայացված առաջարկները, ի թիվս այլ բաների, ենթադրում են տարածքային ամբողջականության ճանաչում և պետությունների միմյանց նկատմամբ տարածքային պահանջների բացակայություն։ Պողոսյանը վստահ է, որ հայկական կողմի համաձայնությունը «հաճելիորեն զարմացրել է» միջազգային գործընկերներին, քանի որ նման հակամարտություններում տարածքների սեփականության հարցը ամենադժվարներից է, և հակամարտող կողմերն առաջին անգամ համաձայնում են ճանաչել միմյանց տարածքային ամբողջականությունը։
«Որքան էլ հայկական կողմը խոսի կարգավիճակի հարցը բարձրացնելու մտադրության մասին, մենք բոլորս հիանալի հասկանում ենք, որ դա անպայմանորեն անկախություն չի ենթադրում, կարգավիճակը կարող է տրվել որպես Ադրբեջանի մաս, քանի որ մեծ հաշվով ԼՂԻՄ-ն էլ է կարգավիճակը։ Այսինքն՝ գործ ունենք հետաքրքիր իրավիճակի հետ, երբ հետխորհրդային տարածքում հակամարտությունների պատմության մեջ առաջին անգամ կողմերից մեկը հրաժարվում է իր նախնական պահանջներից և չի հայտարարում Ադրբեջանի կազմում Արցախի կարգավիճակի անընդունելիության մասին», - ասաց նա՝ հավելելով, որ Ադրբեջանի կազմում ոմանց կամ կարգավիճակի տրամադրման անընդունելիությունը ներկայումս հայտարարում են միայն Արցախի իշխանությունները, առնվազն՝ Արցախի ԱԳՆ ղեկավարի մակարդակով։
Խոսելով այն մասին, թե ինչ կարելի է սպասել ապրիլի 6-ին Նիկոլ Փաշինյանի, Շառլ Միշելի և Իլհամ Ալիևի առաջիկա հանդիպումից՝ քաղաքագետը նշեց, որ հանդիպումից հետո, բնականաբար, համաձայնագիր չի ստորագրվի։
«Հանդիպման արդյունքներով կլինի միայն հայտարարություն, միգուցե միայն Շառլ Միշելի անունից, ինչպես անցյալ տարվա դեկտեմբերին էր, բայց հնարավոր է նաև, որ հայտարարությունը լինի եռակողմ, և լինեն Փաշինյանի և Ալիևի ստորագրությունները: Այս հայտարարությունը կարտացոլի կողմերի պատրաստակամությունը՝ բանակցելու խաղաղության պայմանագրի շուրջ։ Հնարավոր է, որ հայտարարության մեջ նշվեն կարգավորման որոշակի ուրվագծեր՝ այն կետերի տեսքով, որոնց շուրջ կողմերն արդեն պայմանավորվել են, և դրանք նույն 5 սկզբունքներն են, որոնք ներկայացրել է Բաքուն»,- ասաց փորձագետը։
