29.03.2024
Վրաստանի նախագահը հրաժարվել է ադրբեջանցիների հետ ռուսերեն շփվել
prev Նախորդ նորություն

Նորություններ գործընկերներից

Իսրայելի համար առաջնային է Թուրքիա-Վրաստան-Ադրբեջան առանցքը

Հանրությունը պատշաճ կարգով տեղյակ կպահվի, եթե երկու երկրներում` Հայաստանում և Իսրայելում դիվանագիտական ներկայացուցչություններ բացվելու մասին պայմանավորվածություն ձեռք բերվի։ Այս մասին հայտնել է ՀՀ ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Աննա Նաղդալյանը։


Անդրադառնալով երկու երկրների միջև փոխայցելությունների թեմային և հարցին, թե արդյոք հնարավոր է, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելի Իսրայել, Աննա Նաղդալյանը նշեց. «Մենք Իսրայելի հետ ունենք օրակարգ, որի բաղկացուցիչ մաս են կազմում փոխայցելությունները: Երբ հստակություն լինի այդ թեմայի շուրջ, համաձայնեցված կարգով այդ մասին կհայտարարենք»:


Իրանի միջազգային մեկուսացման՝ ամերիկա-իսրայելական փորձերի ֆոնին ՀՀ-ն փորձում է դիվանագիտական կապեր հաստատել և հարաբերությունները խորացնել Իսրայելի հետ:


Իսրայելը տարիներ շարունակ զինում է ՀՀ-ին ու Արցախին պատերազմով սպառնացող Ադրբեջանին ու իսրայելցի մասնագետները վերապատրաստում են ադրբեջանական բանակն ու արդիականացնում այն:


Իսրայելի համար ՀՀ-ն ՌԴ-ի և Իրանի հետ ռազմավարական, դաշնակցային կապեր ունեցող երկիր է, իսկ Իսրայելի համար տարածաշրջանային դաշնակիցներ են Թուրքիան ու Ադրբեջանը` երկու պետություններ, որոնց նպատակն է բնաջնջել հայությանն ու ոչնչացնել հայոց պետականությունը: Իսրայելը բազմամիլիարդանոց ռազմական պայմանագրեր ունի Ադրբեջանի հետ, գնում է ադրբեջանական նավթն ու այնտեղ ունի հրեական զգալի համայնք:


Իսրայելի կովկասյան քաղաքականության մեջ առաջնահերթություն են Վրաստանն ու Ադրբեջանը՝ այդ երկրների լոգիստիկայով Իսրայելը փորձելու է ելք ունենալ դեպի կասպյան նավթն ու գազը, ինչպես նաև դուրս գալ Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջան: Բացի այդ, Իսրայելի համար Ադրբեջանը դիտարկվում է, որպես պլացդարմ՝ Իրանն ապակայունացնելու, այդ երկրում սեպարատիստական շարժումներ հրահրելու համար:


Իսրայելն, ունենալով հզոր տնտեսություն, դժվար թե տնտեսական շահեր ունենա սոցիալ-տնտեսական բարդ իրավիճակում գտնվող ՀՀ-ում: Իսրայելին անհրաժեշտ են բնական ռեսուրսներ՝ նավթ, գազ, որոնց տարածաշրջանում տիրապետում է Ադրբեջանն, որը նաև լոգիստիկ միջանցք է ղազախական, թուրքմենական էներգառեսուրսների համար: Իսրայելի համար տարածաշրջանում կենսական նշանակություն ունի հենց Թուրքիա-Վրաստան-Ադրբեջան առանցքը:


Իրանը կտրուկ է արձագանքելու ՀՀ-Իսրայել հնարավոր ջերմացմանը` թե՛ Ղարաբաղի հարցով դիրքորոշման, թե՛ տնտեսական նախագծերի առումով։ Մեղրիի ազատ տնտեսական գոտի կարող են այդպես էլ իրանցի ներդրողներ չգալ ու իրանական ապրանքները տարանցվեն ոչ թե ՀՀ-ով, այլ Ադրբեջան-Իրան երկաթգծով ու ավտոմայրուղիներով դեպի Սև ծով` Բաթումի, Փոթի կամ ՌԴ:


Հայ-իսրայելական տնտեսական հարաբերությունները գրեթե զրոյական մակարդակի են: Իսրայելում առկա է հայ համայնք, այդ թվում հայկական մշակութային, կրոնական ներկայություն Երուսաղեմում՝  առանձին թաղամասի տեսքով: Բացի այդ, ԱՄՆ-ում բավականին ուժեղ է հրեական լոբբին, որը սակայն շատ դեպքերում գործում է սպասարկելով Ադրբեջանի, Թուրքիայի և այլ երկրների շահերն ու այդ լոբբին առաջնորդվում է առաջին հերթին Իսրայել պետության ազգային շահերով:


ՀՀ-Իսրայել համագործակցության ճակատն այս պահին, ելնելով գեոպոլիտիկ իրավիճակից,  բավականին նեղ է՝ երկրները կարող են զարգացնել որոշակի տնտեսական կապեր, սակայն քաղաքական կապերի խորացումն ազդելու է հայ-իրանական հարաբերությունների վրա, ինչն Երևանի համար այսօր կենսական նշանակություն ունի:


Պաշտոնական Երևանի արտաքին քաղաքականության դիվերսիֆիկացիան չպետք է տեղի ունենա ավանդական բարեկամների, դաշնակիցների ու կարևորագույն հարևանների հետ հարաբերությունների հաշվին։ Իսրայելը շատ հեռու է Հարավային Կովկասից, իսկ Իրանը ՀՀ-ի հարավային դարպասն ու հարևանն է: Այնտեղ առկա է հայ համայնք, ու Իրանի ազդեցությունը տարածվում է ողջ Մերձավոր Արևելքում, որտեղ ամենուրեք հայկական համայնքներ կան:


 

Սաակաշվիլիի՝ Ուկրաինա ժամանելու ծրագրերը «300 դոլարանոց փիառ» են․ Արսեն Ավակով
Հաջորդ նորություն next
 Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում Հայաստանի հասցեին հնչող սպառնալիքներն անընդունելի են. Կլաար
25.03.2024
Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում Հայաստանի հասցեին հնչող սպառնալիքներն անընդունելի են. Կլաար