Արցախի շուրջ վերջին օրերին անհանգիստ է: Անընդհատ գնդակոծություններ են, գազատարի վրա կատարվել է ահաբեկչություն, հոսանքազրկումներ են, տեղեկատվական դաշտում հիստերիա: Պատերազմն անխուսափելի՞ է։ ArmeniaOne Տելեգրամի ալիքը մեկնաբանության համար դիմել է EADaily-ի կառավարող գործընկեր, VERELQ-ի փորձագետ Վիգեն Հակոբյանին:
Բա՞րձր են շանսերը, որ Բաքուն պատերազմ սանձազերծի Արցախի դեմ։ Թե՞ սահմանափակվելու է սադրանքներով։
Չեմ կարծում, որ Ադրբեջանը հիմա դրան կգնա։ Բաքուն միանգամայն այլ խնդիրներ ունի, այն է՝ կոնսոլիդացնել 44-օրյա ռազմական արշավի հաջողությունները քաղաքական մակարդակով։ Ղարաբաղում «լիարժեք պատերազմը» այժմ չի կարող մի կողմ թողնել ռուս խաղաղապահներին։ Եվ, ակնհայտորեն, այս դեպքում Ռուսաստանի միջնորդությամբ Բաքվի և Երևանի միջև ձեռք բերված բոլոր պայմանավորվածությունները կչեղարկվեն։
Իսկ դա արդեն նշանակում է ռազմական գործողությունների վերսկսում, բայց Ռուսաստանի մասնակցությամբ։ Պե՞տք է արդյոք դա Բաքվին, խիստ կասկածում եմ։ Ինչ վերաբերում է սադրանքներին, ապա դրանք անպայման կլինեն։ Այսպիսով, ադրբեջանական կողմը տոնուսի մեջ է պահում Երևանն ու Մոսկվան՝ թույլ չտալով, որ ղարաբաղյան հիմնախնդիրը հետին պլան մղվի ուկրաինական լայնածավալ ճգնաժամի ֆոնին։ Ըստ ամենայնի, Բաքվում ելնում են «երկաթը տաք-տաք ծեծելու» սկզբունքից։
Ինչո՞ւ է այս պայմաններում Թուրքիան շարունակում խաղաղ երկխոսությունը։
Դա հենց այն պատճառով, որ այժմ և՛ Թուրքիայի, և՛ Ադրբեջանի համար չափազանց կարևոր է զարգացնել և կոնսոլիդացնել Ղարաբաղում ռազմական հաջողությունները կոնկրետ քաղաքական դիվիդենտների տեսքով։ Ռազմական առումով տարածաշրջանում գործում են միջուկային տերություն հանդիսացող Ռուսաստանի երաշխիքները։ Մոսկվան և Անկարան համատեղ մշակում են տարածաշրջանային 3+3 երկխոսության հարթակ, որին աջակցում է նաև Իրանը։
Այս հարթակի նկատմամբ հետաքրքրություն են ցուցաբերում նաև Բաքուն և Երևանը։ Առայժմ միայն Վրաստանն է ձեռնպահ՝ կորցնելով իր դիրքերը տարածաշրջանում։ Չեմ կարծում, որ այժմ Անդրկովկասում նոր պատերազմը բխում է Թուրքիայի շահերից, ինչը նշանակում է, որ դա տեղի չի ունենա։
Ինչպե՞ս պետք է իրեն պահի Հայաստանի ղեկավարությունն այս իրավիճակում։ Ո՞րն է հավանականությունը, որ ՌԴ ՊՆ-ն կկարողանա կանխել հակամարտությունը։
Հայաստանի ղեկավարությունը պետք է ամեն օր զբաղվի հանրապետության անվտանգության ամրապնդմամբ և Լեռնային Ղարաբաղի բնակչությանը ամեն տեսակի օգնություն ցուցաբերելով։ Բացի այդ, Հայաստանի ղեկավարությունը պետք է բոլոր ջանքերը գործադրի Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների ծառայության պայմանները թեթեւացնելու համար։
Եթե ռուս խաղաղապահներն իրենց թիկունքում զգան Ղարաբաղում տեղի բնակչության, Արցախի ղեկավարության և Հայաստանի պետական մարմինների աջակցությունը, ապա նրանք կարող են ցանկացած խնդիր լուծել։ Հատկապես հաշվի առնելով ռուսական բազմահազարանոց զորախմբի առկայությունը Գյումրիի ռազմաբազայում և Կասպից ծովի նավատորմում։