Այն կարծիքը, թե միջազգային հանրությունը ճնշում է գործադրում հակամարտության ապակառուցողական կողմի վրա, սխալ է։ Այս մասին այսօր՝ ապրիլի 14-ին, խորհրդարանում հայտարարել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝ ներկայացնելով կառավարության 2020 թվականի ծրագրի իրականացման ընթացքի եւ արդյունքների մասին տարեկան հաշվետվությունը։
«Որոշակի շրջանակներ փորձում են տպավորություն ստեղծել, որ միջազգային հանրությունը ճնշում է գործադրում ապակառուցողական կողմի վրա՝ այն կառուցողական դաշտ տեղափոխելու համար։ Դա մոլորություն է: Սա ժողովրդին եւ ընդհանրապես բոլորին մոլորեցնելու փորձ է», - ասել է Փաշինյանը ։
Նրա խոսքով, առնվազն 2011 թվականից, երբ Ադրբեջանը որդեգրել է ապակառուցողական դիրքորոշում, միջազգային հանրությունը ոչ թե պարզապես ճնշում չի գործադրել ադրբեջանական կողմի վրա, այլ նոր զիջումների պահանջ է դրել Հայաստանի առջեւ՝ պատճառաբանելով, որ միայն այդ կերպ է հնարավոր Բաքվին վերադարձնել կառուցողական դաշտ:
Արցախի կարգավիճակի վերաբերյալ հանրաքվեի անցկացման շուրջ քննարկումների առկայության մասին նախորդ իշխանությունների ներկայացուցիչների հայտարարությունները նույնպես հասարակությանը մոլորեցնելու փորձ են: Փաշինյանը խոստովանել է, որ կարգավորման տարբեր փաթեթներում կա հանրաքվեի անցկացման կետ, բայց «առանց այն տարածքի նշման, որտեղ այն կանցկացվի»:
Փաշինյանն ընդգծել է, որ դա կարևոր մանրուք է, քանի որ Բաքուն պնդում է, որ հանրաքվե անցկացվի սեփական օրենսդրության տրամաբանությամբ, ինչը նշանակում է, որ հանրաքվե կանցկացվի Ադրբեջանի ողջ տարածքում ՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով:
Նա նշել է, որ հանրաքվեի մասին կետում խոսվում է «Արցախի ողջ բնակչության» հանրաքվեին մասնակցելու մասին, ինչը Ադրբեջանի պատկերացմամբ նշանակում է նաեւ ներքին տեղահանված անձանց եւ նրանց հետնորդներին: Փաշինյանը նշել է, որ միայն Արցախում առաջին պատերազմի արդյունքում իր տարածքը պաշտոնական տվյալներով լքել են 40 հազար ադրբեջանցիներ:
Փաշինյանը շարունակեց, որ չի նշվում նաև այն հարցը, որին պետք է պատասխանեն հանրաքվեի մասնակիցները։ «Ով կձևավորի հանրաքվեի հարցը։ Այդ հարցի հստակ պատասխան նույնպես չկա», - հայտարարել է նա։
Վարչապետը նշել է, որ նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանը հայտարարել է, որ Ադրբեջանը հրաժարվում է Մադրիդյան սկզբունքներից, որտեղ կա Արցախի միջանկյալ կարգավիճակի մասին կետ։ «Այսպիսով, Ադրբեջանը 2011 թվականից հրաժարվում է անգամ քննարկել միջանկյալ կարգավիճակի գաղափարը», - հայտարարել է նա: Ադրբեջանի հրաժարումը միջանկյալ կարգավիճակի գաղափարը քննարկելուց, 2014-2015 թթ.-ից աջակցել են նաև համանախագահները, վստահ է Փաշինյանը։
Փաշինյանը շարունակեց, որ 2016թ. ապրիլյան պատերազմը սկսվեց այն բանից հետո, երբ միջնորդները հայկական կողմին առաջարկեցին հրաժարվել միջանկյալ կարգավիճակի պահանջից։ «Ապրիլյան պատերազմից երկու ամիս առաջ միջնորդները հայկական կողմին առաջարկել էին հրաժարվել Լեռնային Ղարաբաղի միջանկյալ կարգավիճակի մասին կետի ամրագրումից։ Հայկական կողմը հրաժարվել է եւ 2 ամիս անց 4-օրյա պատերազմ է սկսվել», - հայտարարել է նա՝ հավելելով, որ պատերազմը դադարեցվել է միջանկյալ կարգավիճակի ամրագրումից հրաժարվելու դիմաց։
Փաշինյանը նշել է, որ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն իր հարցազրույցներից մեկում մեղադրել է իրեն այն բանում, որ իր հռետորաբանությամբ թույլ չի տվել Ադրբեջանին դիվանագիտական լուծման հույս ունենալ, ինչն էլ հանգեցրել է պատերազմի: Վարչապետն ընդգծել է, որ դա վառ ցույց է տալիս նախորդ իշխանության տրամաբանությունը, որը փորձում էր ադրբեջանական կողմին կերակրել հույսերով՝ չհասկանալով, որ կգա մի պահ, երբ դրա համար ստիպված կլինեն վճարել:
Նա ընդգծել է, որ նախորդ իշխանությունները առաջնորդվել են «վատագույն բանակցություններն ավելի լավ են, քան լավ պատերազմը» սկզբունքով, թեեւ իրականում «վատ բանակցությունները տանում են դեպի ամենավատ պատերազմը»: «Ես արդեն չեմ խոսում այն մասին, որ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի օրոք Ադրբեջանին ոչ միայն հույս են տվել, որ նա կհասնի իր նպատակին, այլ նաև դրա երաշխիքները տվել են՝ Ղարաբաղը դուրս մղելով բանակցությունների սեղանից",-հայտարարել է նա: Հենց այդ տրամաբանությունից ելնելով է, շարունակել է Փաշինյանը՝ իշխանության գալով եւ պնդել, որ Արցախը պետք է ներգրավվի բանակցային գործընթաց։
