Հայաստանում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններն ավարտվեցին։ Հաղթանակ է տարել Նիկոլ Փաշինյանի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը։ Ինչպես երեք տարի առաջ, արտահերթ ընտրությունների արդյունքում այդ քաղաքական գործիչը հաղթել է։ Սակայն 2018-ին և 2021-ին նա սկզբունքորեն տարբեր խնդիրներ էր լուծում։ Առաջին դեպքում արձանագրում էր «թավշյա հեղափոխության» արդյունքները և ամրագրում իշխանության տարանցումը, իսկ երկրորդում՝ պայքարում էր դրա պահպանման համար՝ երկրորդ ղարաբաղյան պատերազմում Հայաստանի ռազմական պարտության պատճառած լայնածավալ ճգնաժամի պայմաններում։
Այս մասին գրում է ՄԳԻՄՕ-ի միջազգային հետազոտությունների ինստիտուտի եվրոատլանտյան անվտանգության կենտրոնի առաջատար գիտաշխատող Սերգեյ Մարկեդոնովը՝ Bunin & Co հեռագրային ալիքի համար։
«Նախորդ տարվա նոյեմբերին, երբ Փաշինյանը համաձայնեց աննախադեպ զիջումներ ընդունել (նման պայմաններ նախկինում չէին առաջարկվում իր նախորդներից որեւէ մեկին), շատ լրագրողներ եւ փորձագետներ շտապեցին դուրս գրել վարչապետին։ Նրա հրաժարականի հետ կապված մտքերի պակաս չի եղել, վիճում էին ժամկետների մասին։ Սակայն զանգվածային բողոքի երկու պիկերը (դեկտեմբեր 2020 եւ փետրվար 2021) չեն հանգեցրել ռեժիմի փոփոխության: Իսկ երբ հայտնվեցին սոցիոլոգիական տվյալներ, ապա, չնայած Փաշինյանի նախկին վարկանիշների նվազմանը, պարզ դարձավ, որ նա, միևնույն է, առաջ է անցել իր պոտենցիալ մրցակիցներից։ Ու թեև նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի օգտին քվեարկելու պատրաստ մարդկանց թիվն աճել է ձմեռային «չափումների» համեմատ, նրա արդյունքն ընտրություններում 21 տոկոսից փոքր–ինչ ավելի էր, նշանակում էր պարտություն։ Այո, Փաշինյանը չի ստացել 70 տոկոս, ինչպես 2018-ին, բայց մոտ 54 տոկոսի մակարդակը ղարաբաղյան գործոնի հաշվառմամբ կարող է համարվել գրեթե տրիումֆ:
Ինչով բացատրել այդ ֆենոմենը։ Փաշինյանի ընդդիմախոսների պատասխանը պատրաստ է՝ վարչական ռեսուրս և կեղծիքներ։ Բայց, ցինիկաբար ասած, միայն զանգվածային բողոքի ցույցերը (իսկ դրանք պետք է սպասել) ցույց կտան՝ արդյոք ընդդիմությունն ունի աջակցության այդքան նշանակալի հանրային ռեսուրս։ Իսկ եթե փակագծերից դուրս բերենք կոնսպիրոլոգիան ու ենթադրությունները, ապա պարզ կդառնա, որ իշխանության ընդդիմախոսները գործել են մասնատված՝ չունենալով ինչ-որ հստակ ծրագիր։ «Կլինի, ինչպես պապիկիս օրոք» կարգախոսները հայ ընտրողի վրա չազդեցին, քանի որ Ղարաբաղում ակնհայտ ռազմական հաջողությունների հետ մեկտեղ կային շրջափակումներ, զանգվածային արտագաղթ, երկրի մեկուսացում, աղքատություն և կոռուպցիա։ Ժամանակի ընթացքում «ղարաբաղյան տրամաբանությունը» դադարել է աշխատել։ Եվ պատերազմը դա չբացեց, այլ միայն փայլեց։
Հայ հասարակությունը ուրախ չէ ծանր պարտությամբ, դա պարզից էլ պարզ է։ Բայց դա պատրաստ չէ հանուն ուրվական ռևանշի (իսկ նոյեմբերի 10-ի համաձայնագրերը պատրաստ չեն չեղարկել նույնիսկ Փաշինյանի ընդդիմախոսները) վերադառնալ նրանց, ում երբևէ մերժել է (Սերժ Սարգսյան), կամ էլ՝ հերոսական, բայց անցյալին (Ռոբերտ Քոչարյան)։ Նոր գաղափարների ու մարդկանց բացակայությունը աշխատել է ընդդիմության դեմ։ Իսկ Փաշինյանը փայլուն խաղարկում էր «փոքր չարիքի տեսությունը»։ Սակայն նրա ձեռքում գրպանի խորհրդարան չի լինի։ Համախառն գրեթե 27%-ը նրա ընդդիմախոսներն են։ Եվ ընդդիմախոսները կոշտ են, պատրաստ են և ճնշմանը, և դրան դիմակայելուն», - վստահ է փորձագետը։
