Հայաստանն ու Իրանը նախատեսում են անցկացնել բարձր մակարդակի խորհրդակցություններ՝ քննարկելու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի առնչությամբ ձեռք բերված առաջընթացը և տարածաշրջանային կայունությունը: Ինչպես տեղեկացնում է իրանական Mehr լրատվական գործակալությունը, այս մասին հայտարարել է Իրանի արտաքին գործերի նախարարության խոսնակ Էսմայիլ Բաղային:
«Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ Բաղային նշել է՝ Թեհրանը միշտ սերտ և կառուցողական հարաբերություններ է պահպանել Հարավային Կովկասի իր հարևանների, մասնավորապես Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ։ Նա ընդգծել է, որ Իրանը գնահատում է բարիդրացիության և փոխադարձ շահերի վրա հիմնված բարեկամական հարաբերությունները և, բնականաբար, կապ է պահպանում այդ երկրների հետ՝ կապված զարգացումների հետ, հատկապես այն դեպքում, երբ դրանք ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն առնչվում են Իրանին:
Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, խոսնակը նկատել է, որ Ադրբեջանի հետ խաղաղության համաձայնագրի շուրջ բանակցությունները շարունակվում են արդեն որոշակի ժամանակ, դա նոր հարց չէ։ Բաղային ասել է, որ նախորդ քննարկումներում երկու կողմերին էլ խրախուսել են արագացնել խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը, քանի որ համարում են, որ այդ համաձայնագիրը կարող է շրջադարձային լինել Հարավային Կովկասում խաղաղության և կայունության ամրապնդման հարցում:
Խոսնակը տեղեկացրել է, որ օգոստոսի 12-ին, Իրանի և Հայաստանի պաշտոնյաների միջև բարձր մակարդակի խորհրդակցություններ կանցկացվեն՝ զարգացումների վերաբերյալ ավելի հստակ պատկերացում կազմելու և հայկական կողմի հետ Իրանի նկատառումներով ու մտահոգություններով կիսվելու համար։
Այն, ինչ ամրագրած է համաձայնագրում
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն օգոստոսի 8-ին՝ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի մասնակցությամբ, ստորագրեցին համատեղ հայտարարություն Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղ հարաբերությունների մասին։
Փաստաթղթի կարևորագույն բաղադրիչը, ըստ փորձագետների և վերլուծաբանների, համարվում է տրանսպորտային միջանցքի ստեղծումը, որն անցնելու է Հայաստանի հարավային մասով (Սյունիք) և ապահովելու է Ադրբեջանին անմիջական հասանելիություն Նահիջևանին՝ «միջազգային և ներքին հաղորդակցությունների փոխադարձ շահերից Հայաստանի Հանրապետության համար»։ Հայաստանը համաձայնել է տրամադրել ԱՄՆ-ին բացառիկ իրավունքներ տրանսպորտային ճանապարհի զարգացման համար իր տարածքում՝ 99 տարվա ժամկետով։
Այնուամենայնիվ, Հայաստանի սուվերենիտետը այս տարածքի նկատմամբ, համաձայն ստորագրված փաստաթղթի, կպահպանվի։ ԱՄՆ-ը հողը վարձակալությամբ կհանձնի կոնսորցիումին, որը займվելու է երկաթուղային, նավթամուղի, գազամուղի և օպտիկական լույսի գծերի զարգացմանը, ինչպես նաև հնարավոր կլինի էլեկտրականության գծերի ստեղծումը։
Առայժմ Փաշինյանն ու Ալիևը չեն ստորագրել համաձայնագրի վերջնական տեքստը, և նրանց ԱԳ նախարարները միայն նախաստորագրել են այն։ Հավանաբար դա պայմանավորված է Ադրբեջանական կողմից Հայաստանի Սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարելուն ուղղված պահանջներով։
