Վերջերս Հայաստանի նախագահ ընտրված Մեծ Բրիտանիայում ՀՀ նախկին դեսպան Արմեն Սարգսյանի կենսագրության ու բիզնես գործունեության տարբեր էջերը լայնորեն լուսաբանվեցին մամուլում: Թվում էր, թե ամեն ինչ ասվել է Մերծ Բրիտանիայի քաղաքացիությունից հրաժարվելու մասին տեղեկանք չներկայացրած Արմեն Սարգսյանի հանրային ու բիզնես գործունեության մասին:
Պարզվում է՝ ոչ: Տարիներ առաջ ռուսական «Կոմպանիա» պարբերականը ծավալուն հոդվածով էր հանդես եկել Արմեն Սարգսյանի մասին, որի ղեկավարած Knightsbridge Group ընկերությունն այդ ժամանակ մեծ ներդրումային ծրագրեր էր սկսել իրականացնել Ռուսաստանի Արխանգելսկի եւ Լենինգրադի մարզերում:
«Կոմպանիա» պարբերականը, որը դադարեցրել է իր գործունեությունը դեռեւս 2017 թ-ին այդ թվում քրեական հետապնդումների պատճառով, գրել էր, որ Մեծ Բրիտանիայում ՀՀ նախկին դեսպանի ղեկավարած ընկերությունը 2013 թ-ին համաձայանգրեր է ստորագրում Արխանգելսկի մարզպետի հետ երկրամասի օդանավակայանի ու էներգետիկ որոշ ձեռնակրությունների վերակառուցման նպատակով: Նշում է նաեւ, որ Սարգսյանն այդ ժամանակ պատրաստվում էր Լենինգրադի 40 մլրդ ռուբլի արժողությամբ տարածաշրջանում նոր ջրամուղ կառուցել:
Պերբերականը հիշեցնում է Արմեն Սարգսյանի անցած քաղաքական ու դիվանագիտական ուղին՝ նշելով, որ պետական ծառայության ժամանակ ձեռք բերած կապերն Արմեն Սարգսյանն այնուհետեւ օգտագործել է սեփական բիզնես կայսրությունը կառուցելու նպատակով: «Հայաստանի որոշակի ընդդիմադիր շրջանակներ նշում են, որ Արմեն Սարգսյանը նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ զբաղվում են ղազախական գազի Հայաստան ապօրինի ներմուծմամբ: Արմեն Սարգսյանին նաեւ անվանում են Ղազախստանի նախագահ Նազարբաեւի անձնական գանձապահը, նշում են նաեւ, որ Սարգսյանը Նազարբաեւի աղջկան կես միլիոն դոլար արժողությամբ վզնոց է նվիրել: Այս ամենի վերաբերյալ ապացույցներ չկան, լուրերն ուղղակի պտտվում են մամուլում», - նշում է պարբերականը:
«Կոմպանիա»-ում տպագրված «Արմեն Սարգսյանի երեք կյանքերը» վերտառությամբ հոդվածը, որը պարբերականի գործունեության դադարեցման պատճառով այժմ հասանելի չէ վերջինիս էլեկտրոնային կայքէջում (կայքն ուղղակի չկա), պահպանվել է միայն compromatwiki.org էեկտրոնային հարթակում: Հոդվածում նշում է, թե ինչպես 1984-1985 թթ. Մեծ Բրիտանիայի Քեմբրիջի համալասարանում աշխատող երիտասարդ խորհրդային գիտնական Արմեն Սարգսյանը ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո գիտության ոլորտից անցնում է պետական ծառայության:
«Ժամանակներն էին այդպիսին, որոնք ծնեցին ֆանտաստիկ կարիերային պատմություններ: Նախկին մաթեմաթիկոսը դարձավ օլիգարխ, Օդեսայի տեխնիկումի շրջանավարտը՝ Նյու-Յորքի հայտնի բրոկերներից մեկը, հանցագործները գնացին բզինես, զինվորականները՝ քաղաքականություն: Այդ ժամանակների ողջ ծանրությունը կարելի է տեսնել Արմեն Սարգսյանի կենսագրության օրինակով: Իր խոսքերն են. «Ես երեք կյանք ունեմ»: Իր առաջին կյանքում Արեմն Սարգսյանը խորհրդային գիտնական է եղել, աշխատել է նաեւ Քեմբրիջի համալասարնում: Սակայն ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո հայկական երիտասարդ պետությունը, պետք է կառուցեր պետական ապարատ, հավաքեր կադրեր, միջազգային կապեր հաստատեր եւ այլն: Այդ ժամանակ էլ բացվեցին նոր կարիերաների համար ֆանտաստիկ հնարավորություններ: Հայաստանում կադրային դիվանագետների բացակայությամբ կարելի է բացարտել այն, որ նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը խնդրում է ֆիզիկայի պրոֆեսոր Արմեն Սարգսյանին դեսպանատունը հիմնել Լոնդոնում», - նշվում է հոդվածում:
«Ես այն շատ արագ հիմնեցի: Այնուհետեւ հիմնեցի դեսպանատներ Բրյուսելում ու Փարիզում: Շնորհակալություն հայտնելու փոխարեն, նրանք (ՀՀ իշխանությունները) ինձ դեսպան նշանակեցին», - ասում է Արմեն Սարգսյանը:
Դիվանագիտական ու պետական ծառայության, հատկապես ՀՀ վարչապետ աշխատած ժամանակահատվածում ձեռք բերած փորձի ու կապերի շնորհիվ Արմեն Սարգսյանը շատ մեծ հետաքրքրություն է առաջացնում միջազգային բիզնես կորպորացիաների եւ կրթական կառույցների շրջանում: Օրինակ՝ նա Հարվարդի համալսարանի Քներեդու անվան կառավարման դպրոցի տնօրենների խորհրդի անդամ է, Նյու Յորքում գործող «Արեւելք-Արեւմուտք» ինստիտուտի հիմնադիրներից մեկն ու առաջին նախագահը: Արեւմտյան հայտնի ընկերություններն ու կորպորացիաները նրան ներգրավում են որպես խորհրդատու առաջին հերթի արեւելաեվրոպական տարբեր ռազմավարությունների մշակման գործում:
2000-ականների սկզբին Արմեն Սարգսյանը հիմնում է մի քանի ներդրումային ընկերություններ, որոնց անվանումները կապված են Լոնդոնի տարբեր թաղամասրեի անվանումների հետ, որտեղ ապրել է նախկին դեսպանը: Օրինակ՝ Knightsbridge Group եւ Highbury Group ընկերությունները, որոնց կապիտալի ծավալը Սարգսյանը չի բացահայտում՝ նշելով միայն, որ դրանք ընտանեկան հիմնադրամներ են: «Ես շատ մեծ ծանոթություն ունեմ», - ժպտալով բացատրում իր հաջողություններն Արմեն Սարգսյանը, ում ընկերություններն ունեն շուրջ 25 դուստր ձեռնարկություններ ամենատարբեր ոլորտներում՝ հեռահաղորդակցություն, տեխնոլոգիաներ, մուլտիմեդիա, անշարժ գույք, էներգետիակ եւ գյուղատնտեսություն:
Այդ ընկերությունների խմբի գլխամասը կոչվում է Knightsbridge Investment Fund, որի տնօրնեննրի խորհուրդը կազմված է միջազգային ֆինանսական կառույցների ու բանկերի կառավարիչներից: Իսկ ընկերության ներկայացուցչությունները տեղակայված են Վիեննայում, Լոնդոնում, Փարիզում, Մոսկվայում, Բուդապեշտում, Վարշավայում, Կիեւում ու Ալմաթիում: Այս ընկերությունը ներդրումներ է կատարում Արեւելյան կիսագնդի շատ երկրներում: Օրինակ, այն ներդրումներ է կատարել Թուրքմենստանում արշաքին աշխարհից փակված ինտերնետային ցանցի ստեղծման ծրագրում:
Knightsbridge Investment Fund-ը հետաքրքրություններ ունի նաեւ Ռուսաստանում, որտեղ նախկին ֆիզիկոսի ու դեսպանի ծանոթության շրջանակը շատ ընդարձակ է: «Ես Մոսկվան ու Սանկտ-Պետերբուրգը համարում եմ իմ երկրորդ հայրենիքը: Մշակութային առումով ես ինձ խորհրդային մարդ եմ համարում: Ես այդ մշակույթին եմ պատկանում: Այստեղ ինձ միշտ հարմարավետ է եւ հաճելի», - նշում է Արմեն Սարգսյանը:
Ռուսական շուկա Սարգսյանի ընկերությունների խումբը դուրս է եկել իր որդու Վարդան Սարգսյանին պատկանող Knightsbridge Cybersystems ընկերության միջոցով, որը մասնագիտածած է ՏՏ ոլորտում: Այդ ընկերության գործունեության գլխավոր ուղղությունը կրիտիկական ենթակառուցվածքների (օրինակ՝ էլցանցերի) անվտանգության ապահովումն է: Սակայն առավել հետաքրքրական է Knightsbridge-ի փորձերը հաստատվել Ռուսաստանի վառելիքային-էներգետիկ համալիրում: Այն մասնակցել է ХМАО անվանումը կրող Հարավայի Չումպասի նավթային հանքի շահագործմանը: Հանքավայրի հիմնական սեփականատերը Heritage Oil ընկերությունն է:
Գործարքի մանրամասները չեն բացահայտվում, սակայն այն, որ հանքավայրից արդյունահանվում է օրական 400 բարել նավթ, ապա ընկերության տարեկան հասույթը կարելի է գնահատել շուրջ 10-15 մլն դոլար: Այստեղ եւս ազգային գործոնը կարեւոր դերակատարություն է ունեցել, քանի որ գործարքի կնքման ժամանակ Heritage-ի տնօրեն է եղել Միքայել Գյուլբեկյանը, որը հայտնի (Ֆրանսիայում) Գյուլբեկյանների ընտանիքի ներկայացուցիչն է: Heritage-ի ռուսաստանյան գործընկերներից է «Ռուսաստանի հայերի միություն» հկ նախագահ Արա Աբրահամյանին պատկանող « Согласие» ըներությունը: Արմեն Սարգսյան ընդհանրապես Ռուսաստանում բիզնեսի տեսանկյունից առավել հետաքրքրական է համարում էլեկրաէներգիայի ոլորտը, նշում է պարբերականը:
Ինչ վերաբերում է Լենինգրադի երկրամասում ջրամուղի կառուցմանը, ապա Knightsbridge-ը տարածաշրջանի ղեկավարության հետ 40 մլրդ ռուբլի արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել, որից 30 մլրդը ներդնելու է հենց Knightsbridge ընկերությունը: Նույն ընկերության հետ մեկ այլ պայմանագիր 2013 թ-ին ստորագրել է Արխանգելսկի մարզի ղեկավարությունը հետ: Խոսքը երկրամասի օդանավակայանի ու էներգետիկ որոշ ձեռնակրությունների վերակառուցման մասին է: Ռուսաստանում Knightsbridge-ի ամենվերջին ծրագիրը կապված է սննդի արտադրության հետ: Այստեղ Արմեն Սարգսյանի հիմնադրամի ավագ գործընկերն է իտալական «Կրեմոնինի գրուպ» ընկերությունը, որը զբաղվում է մսի արտադրությամբ եւ տարածմամբ: Խոսքը մոտավորապես 100 մլն եվրոյի հասնող ներդրումնային ծրագրի մասին է:
Արմեն Սարգսյանի կենսագրությունից գլխավոր եզրակացությունը, որ կարելի է անել, ապա դա կապերն են, մարդկանց հետ հարաբերությունների հաստատումը, քանի որ անհատական որակները եւ պատեհ պահին պատեհ տեղում հայտնվելու կարողությունը բիզնեսում հաճախ ավելի կարեւոր է, քան ուղղակի փողը:
