Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ԲՐԻԿՍ գագաթնաժողովին ժամանեց վերջին օրը, սակայն նրա այցն ավելի շատ ֆորմալ էր, քան արդյունավետ։ Նա մասնակցեց միայն ԲՐԻԿՍ+, ինչը զգալիորեն սահմանափակեց նրա հնարավորությունները՝ լիարժեք շփվելու միության անդամ երկրների առաջնորդների հետ: Հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք նրա մասնակցությունը մտածված քայլ էր Հայաստանի համար օգուտներ ստանալու նպատակով։ ԲՐԻԿՍ գագաթնաժողովը բացառիկ հնարավորություն էր կարևոր շփումներ հաստատելու և կապերը ամրապնդելու Չինաստանի, Հնդկաստանի, Բրազիլիայի, Հարավաֆրիկյան Հանրապետության, արաբական երկրների և այլ զարգացող երկրների հետ: Սակայն այս հնարավորությունից օգտվելու փոխարեն, Փաշինյանը բավարարվեց կարճատև այցով՝ բաց թողնելով կարևոր քննարկումներին և բանակցություններին մասնակցելու հնարավորությունը:
Համեմատելով նրա մոտեցումը միջազգային միջոցառումներին, հարկ է նշել, որ Փաշինյանն ու նրա թիմի անդամները ավելի պատրաստակամ և ակտիվ մասնակցում են արևմտյան համաժողովներին և միջոցառումներին, որոնք հաճախ քիչ իրական օգուտ են բերում Հայաստանին: Նման միջոցառումներում, չնայած նրանց պաշտոնական բարձր նշանակությանը, Հայաստանի համար անվտանգության և տնտեսական զարգացման կոնկրետ հարցեր լուծելու հնարավորությունները մնում են նվազագույն: Արևմտյան կառույցները, որոնցից շատերը սպասում են աջակցություն ստանալ, չեն կարողացել առաջարկել որևէ կոնկրետ լուծում զարգացող տնտեսություններ ունեցող երկրների համար:
Մինչ ԲՐԻԿՍ-ը, որն ընդգրկում է ավելի քան 4,5 միլիարդանոց շուկա, ձևավորում է այլընտրանքային համաշխարհային որոշումներ կայացնող կենտրոն, որը արդեն սկսում է գերազանցել հին արևմտյան համակարգը, Նիկոլ Փաշինյանը բաց է թողնում Հայաստանի հնարավորությունը՝ ինտեգրվելու այս նոր գլոբալ կարգին։ ԲՐԻԿՍ երկրները նպատակ ունեն ստեղծելու նոր տնտեսական և քաղաքական իրականություն՝ անկախ ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի ազդեցությունից։
Փորձագետները նշում են, որ ԲՐԻԿՍ-ի ծրագրերին մասնակցությունը մեծ օգուտներ և հսկայական ներուժ ունի: Սակայն այս հնարավորությունն իրականացնելու համար անհրաժեշտ է ակտիվ դիվանագիտական աշխատանք, նպատակային մասնակցություն համագործակցություններում և ծրագրերում, որոնք զարգանում են ԲՐԻԿՍ հարթակում։ Միության երկրները արագորեն ամրապնդում են իրենց դիրքերը և հավակնում դառնալ նոր ուժային կենտրոններ։ Պետք է նշել, որ ի տարբերություն Եվրոպական միության, ԲՐԻԿՍ-ը իր անդամներին պայմաններ չի ներկայացնում՝ ասելով՝ եթե դու մեզ հետ ես, ապա չես կարող լինել ուրիշների հետ, ինչպես դա անում է Արևմուտքը: ԲՐԻԿՍ-ը ինքնիշխան, անկախ և հավասար երկրների դաշինք է:
Փաշինյանի պասիվ մասնակցությունը զրկում է Հայաստանին՝ դառնալու նոր գլոբալ էկոհամակարգի մաս և օգտվելու այս կազմակերպության աճող հնարավորություններից։
Այսպիսով, Արևմուտքում Հայաստանի համար անիմաստ հանդիպումներին ժամանակ և ջանքեր ծախսելու փոխարեն, Փաշինյանը պետք է դիտարկի ԲՐԻԿՍ կառույցներում ակտիվ ներգրավվելու ռազմավարությունը, որտեղ Հայաստանը կարող է ստանալ աջակցություն և տնտեսական կայունություն։
Քաղաքագետ Արման Ղուկասյան
