Ցեղասպանություն, խաղաղություն, իշխանություններին անվստահություն․ «ԱՐԱՐ»-ի հարցում

Օգոստոսի 26-ին «ԱՐԱՐ» քաղաքակրթական հետազոտությունների հիմնադրամի տնօրեն Արմեն Խաչիկյանը ներկայացրեց հանրային-քաղաքական մի շարք հիմնախնդիրների վերաբերյալ իրականացված սոցիոլոգիական հետազոտության արդյունքները։ Հետազոտությունն անցկացվել է հուլիսի 17-ից օգոստոսի 5-ը։

Կառույցներից գոհունակություն

Ըստ հետազոտության արդյունքների՝ ամենաբարձր գոհունակություն վայելող կառույցներն են ՀՀ Զինված ուժերը և Հայ առաքելական եկեղեցին, համապատասխանաբար 61․7% և 59․7%։ Ոստիկանության հանդեպ վստահությունը 49.0% է, Կառավարության հանդեպ՝ 27․8%, իսկ Ազգային ժողովի նկատմամբ՝ 18․5 %․

Ուշագրավ է, որ Հայ առաքելական եկեղեցուն ամենաշատը վստահում են 18-34 տարիքային խմբի անձինք՝ 76․1% բարձր վստահությամբ, իսկ քաղաքաբնակների 60․9%-ն է բարձր վստահություն ցուցաբերում եկեղեցու նկատմամբ։

Ինչ վերաբերում է Կառավարությանը, ապա այս դեպքում Երևանում բնակվողների շուրջ 49․1%-ը դժգոհ է Կառավարության աշխատանքից, ինչպես նաև ցածր սոցիալական ապահովածություն ունեցողների 63․6%-ը։

Ոստիկանության աշխատանքին ամենաշատը վստահում են գյուղական բնակավայրերի բնակիչները՝ 63․1%, իսկ դժգոհ են Երևանում բնակվողների 30․7%ը։

ՀՀ Զինված ուժերի հանդեպ ամենամեծ վստահությունն ունեն 18-34 տարիքային խմբի ներկայացուցիչների 78․8%ը:

Ազգային ժողովի աշխատանքի հանդեպ ամենամեծ դժգոհությունն ունեն Երևանի բնակիչները՝ 66%:

Հանրային-քաղաքական հիմնախնդիրներ

Հարցվածների 60․3%-ի կարծիքով ՀՀ իշխանությունները սխալ ներքին քաղաքականություն են վարում, իսկ 54․3%-ի կարծիքով՝ սխալ արտաքին քաղաքականություն։

Արտաքին քաղաքականությունից դժգոհ են 18-34 տարեկանների 57․6%-ը, 35-54 տարեկանների 55․4%-ը, իսկ 55 և ավելի տարիքի անձանց 50․7%-ը, այսինքն, որքան ցածր է տարիքը, այնքան բարձր է դժգոհությունը: Երևանում բնակվողների 61․1%ը ևս դժգոհ է արտաքին քաղաքանությունից։

ՀՀ իշխանությունների վարած ներքին քաղաքականությունից դժգոհ են 18-34 տարեկանների 61․7%ը, Երևանում բնակվողների մեծամասնությունը՝ 67․5%-ը։

Հարցման ընթացքում է անդրադաձ է եղել Ադրբեջանի հետ բանակցությունների միջոցով երկարատև խաղաղության հասնելուն։ Հարցվածների 72․9%ի կարծիքով դա հնարավոր չէ, իսկ 26%ի կարծիքով՝ հնարավոր է։ Ադրբեջանի հետ հնարավոր խաղաղության հավանականությունը բարձր են գնահատում 55 և ավել տարիքի անձինք՝ 30․4%, բարձր սոցիալական ապահովածություն ունեցողները՝ 41․5% և ՀՀ իշխանությունների քաղաքականությունը ճիշտ համարողները՝ 43․1%։

Հարցվածների 64․9%ը համաձայն չէ, որ Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր կնքելու դեպքում Զանգեզուրի/Սյունիքի ճանապարհը վերահսկեն միջազգային խաղաղապահները, իսկ 33․7%ը համաձայն է։ Հարցին, թե արդյոք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև քննարկվող խաղաղության պայմանագիրը կբերի իրական խաղաղություն, հարցվողների 73․9%-ը պատասխանել է, որ չի բերի, իսկ 24․9%-ը կարծում է, որ պայմանագրի ստորագրման դեպքում խաղաղություն կհաստատվի։

Ըստ հետազոտության արդյունքների՝ հարցվածների 53․1%-ը կմիանա Հայ առաքելական եկղեցու համախմբման կոչին՝ հաշվի առնելով այս կառույցի հասցեին հնչող քննադատությունները, իսկ 45․4%-ը՝ չի միանա։ Ընդ որում, պատրաստակամություն հայտնողների մեծամասնությունը 18-34 տարեկաններն են՝ 55․3%, ինչը կարևոր արձանագրում է։

Հետազոտության ընթացքում անդրադարձ է եղել նաև վերջերս հաճախ քննարկվող հարցերից մեկին՝ ռուսական ռազմաբազայի հեռացմանը։ Հարցողների 57․7%-ը պատասխանել է, որ բացասական է վերաբերվում այդ ռազմաբազայի հեռացմանը, իսկ 38․4%-ը՝ դրական։

Այս հետազոտության ընթացքում ևս հարցերից մեկը վերաբերել է նախկին իշխանությունների վերադարձին։ Հարցվածների ճնշող մեծամասնությունը՝ 79․5%-ը բացասական վերաբերմունք ունի այս հարցի նկատմամբ, 17․6%-ը՝ դրական, իսկ 2․4%-ը՝ չեզոք։ Այս դեպքում, ևս հատկանշական է, որ նախկին իշխանությունների վերադարձին դրական են վերաբերվում 18-34 տարեկանների 27․7%-ը, իսկ 55 և ավել տարիքային խմբի անձանց ընդամենը 7․9%-ը։

Ըստ հետազոտության արդյունքների՝ հարցվածների 90․7%-ը համամիտ է, որ Արցախի կորուստը ժամանակավոր է․ պետք է հզորացնենք մեր բանակը, պաշտպանենք մեր հայրենիքը և հետ բերենք կորցրածը։

Արտաքին հարաբերություններ

Հարցումներում անդրադարձ է եղել նաև Հայաստանի և այլ պետությունների ռազմադաշնակցային հարաբերություններին։ Հարցվածների 33%-ն ասել է, որ Հայաստանը պետք է Ռուսաստանի հետ ռազմական-դաշնակցային հարաբերությունների ձևավորի, 22․2%-ի կարծիքով՝ Իրանի հետ, 21․9%-ի կարծիքով՝ Եվրամիության երկրների(Ֆրանսիա, Գերմանիա և այլ երկրներ) հետ, 12․9%-ի կարծիքով՝ ԱՄՆ-ի հետ, իսկ 5․1%-ի կարծիքով՝ Հնդկաստանի հետ։ Այս դեպքում Ռուսաստանի հետ ռազմական-դաշնակցային հարաբերությունների ձևավորումը կարևոր է համարում գյուղական բնակավայրերում ապրողների 38․3%-ը և ցածր սոցիալական ապահովածություն ունեցողների 41․8%-ը։ Հարկ է նշել, որ Ռուսաստանի հետ ռազմական-դաշնակցային հարաբերությունների աջակցողների մասնաբաժինը վերջին չորս սոցհարցումներում կայուն աճում է։

Հայաստանի կարևորագույն հիմնախնդիրներ

Հետազոտության վերջում հարց է հնչել Հայաստանի մի շարք հիմնախնդիրների վերաբերյալ։ Հարցվածների 95․1%-ի կարծիքով բարձր կարևորության հիմնախնդիր է Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչումը, 92․6%-ի կարծիքով՝ անվճար կրթության և անվճար բուժօգնության ապահովումը, 88․6%-ի կարծիքով՝ ազգային և հոգևոր արժեքների պահպանությունը, իսկ 72․9%-ի կարծիքով՝ նախկին անարդարությունների բացահայտումը։

Հանդիպման ընթացքում ներկաները ակտիվ քննարկեցին հետազոտության արդյունքները, ինչպես նաև մի շարք առաջարկներ ներկայացրին հետագա հետազոտությունների համար։

Հետազոտության արդյունքները կարող եք ներբեռնել այստեղից։