Երեւանի ավագանու առաջիկա ընտրությունները դառնալու են տարբեր ուժերի քաղաքական ազդեցության չափանիշի ստուգատես։ Մասնավորապես, Նիկոլ Փաշինյանի թիմի համար էական է դառնում այս ճակատում հաղթանակ ապահովելը, քանի որ Հայաստանի բնակչության ավելի քան 40%-ն ապրում է Երևանում և մայրաքաղաքում կրած պարտությունը կարող է համահանրապետական մակարդակում ավելի լայն քաղաքական դժգոհության նախանշան լինել: Այսպիսով, մայրաքաղաքային ընտրություններում հաղթանակը ռազմավարական ներդրումային ակտիվ է 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ։ Այս մասին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց «Ժողովրդի ձայնը» հասարակական ակումբի փորձագետ Արման Ղուկասյանը։
Նրա խոսքով, թեև համարվում է, որ այս ընտրություններում ֆավորիտը «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունն է՝ ի դեմս քաղաքապետի թեկնածու Տիգրան Ավինյանի, սակայն ընդդիմադիր ուժերի մասնակցությունը ևս պետք չէ թերագնահատել և նրանց ունեցած ներուժը:
«Կարևոր է նշել «Լուսավոր Հայաստան» և «Հանրապետություն» կուսակցությունների ռազմավարական դերը, որը, հավանաբար, մեծամասնություն կազմելու համար ձայների բացակայության դեպքում կարող է դիտարկվել «ապահովագրական բարձիկ» իշխանության համար»,- նշեց Ղուկասյանը։
Միաժամանակ նա ուշադրություն հրավիրեց այն հանգամանքի վրա, որ ընտրությունները միավորել են ուժերի, որոնք ունեն հստակ ընդգծված արտաքին քաղաքական կուրս. օրինակ, եթե «Եվրոպական Հայաստանն» ու «Հանրապետություն»-ը համարվում են արևմտամետ քաղաքական կազմավորումներ, ապա «Հանուն սոցիալական արդարության» կուսակցությունը հետաքրքիր դիրք է գրավում, քանի որ այն միակ ուժն է Երևանի ընտրություններում, որն ակնհայտորեն հանդես է գալիս ռուս-հայկական հարաբերությունների խորացման ու զարգացման օգտին։
«Ինչպես արդեն նշել եմ, այս ընտրությունները հավելյալ հետաքրքրություն են ներկայացնում 2026 թվականին կայանալիք խորհրդարանական ընտրությունների տեսանկյունից։ Ակնհայտ է, որ երևանյան ընտրություններին բահայտված ընտրողների միտումներն ու նախասիրությունները, հավանաբար, կձևավորեն երկրի հետագա քաղաքական քարտեզը»,- ընդգծեց նա։
Փորձագետը կանխատեսեց, որ առաջիկա ընտրությունները կանցնեն ակտիվ և լարված մթնոլորտում, երևանցիներն արդեն իսկ արտահայտում են «վերաբեռնման» իրենց ակնկալիքներն ու հույսերը՝ փնտրելով նոր ուժեր, որոնց միայն տարանջատումը նախկին և ներկա իշխանություններից բավարար չէ, այլ որոնք ունակ են առաջարկել կառուցողական գաղափարներ և միջոցներ ձեռնարկել քաղաքում կյանքի որակի բարելավման ուղղությամբ: Սակայն Ղուկասյանը վստահ է, որ պարզապես տարանջատվելը հին կամ գործող իշխանություններից բավարար չէ.
«Երևանցիները քաղաքական ուժերի մեջ փնտրում են կոնկրետ օրակարգ և գործողությունների հստակ ծրագիր, որը կենտրոնացած կլինի Երևանի հրատապ խնդիրների լուծման վրա։ Հենց նման մանրամասն գործողությունների ծրագրի միջոցով մայրաքաղաքի բնակիչները ցանկանում են արդյունավետ լուծում տեսնել քաղաքաշինության, տնտեսության, սոցիալական ծառայությունների, շրջակա միջավայրի և շատ այլ ոլորտներում առկա խնդիրներին։ Իսկ քաղաքական ուժերը պետք է հատուկ ուշադրություն դարձնեն ժողովրդի ակնկալիքներին»։
Շարունակելով հայ-ռուսական հարաբերությունների թեման՝ Ղուկասյանը հիշեցրեց, որ 2021 թվականի խորհրդարանական ընտրությունները, որոնց արդյունքում հաղթեց «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, հանգեցրին քաղաքական դաշտի զգալի վերակառուցման։ Լեռնային Ղարաբաղում 2020 թվականի պատերազմից հետո Փաշինյանի թիմը մի շարք պահանջներ է ձևակերպել Ռուսաստանի Դաշնության և Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) նկատմամբ։ Այդ պահանջների թվում են՝ սահմանին ռազմական հակամարտությունների համատեքստում Հայաստանին ակտիվ աջակցելու կոչերը, ռազմավարական նշանակության տարածքներում հայկական մարտական կետերի տեղակայմանն աջակցելը, Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների անժամկետ տեղակայման հարցում Ադրբեջանի վրա ճնշում գործադրելու անհրաժեշտությունը և այլն։ Այնուամենայնիվ, նկատեց Ղուկասյանը, Փաշինյանի թիմի կողմից Ռուսաստանից սպասելիքների մեջ ինտրիգային հակասություն կա:
«Հայաստանի իշխանությունները, ըստ ամենայնի, չէին ակնկալում ռուսական ակտիվ միջամտություն առաջադրված պահանջների շրջանակներում։ Հակառակը, նրանք իրենց ռազմավարությունը կառուցեցին այն ենթադրության վրա, որ Մոսկվայի կողմից առաջադրված կետերն ակտիվորեն իրականացնելու անկարողությունը հնարավոր կդարձնի Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում Կրեմլի քաղաքականության հանդեպ դժգոհություն առաջացումն ու սաստկացումը։ Եվ դրան զուգահեռ, իշխանությունները բացահայտ կամ անուղղակի թույլ տվեցին ակտիվացնել արտախորհրդարանական հակառուսական շարժումները՝ ի դեմս «Ազգային ժողովրդավարականբևեռի» (ԱԺԲ), որը համակարգված հակառուսական տրամադրությունների, ՌԴ դեմ վիրավորական և անընդունելի կարգախոսներ տարածելու հեղինակ է։ Չնայած այն հանգամանքին, որ Փաշինյանի թիմի պաշտոնական դիրքորոշումն այս խմբի վերաբերյալ մնում է անորոշ, ակտիվ միջոցներ այդպես էլ չեն ձեռնարկվել ճնշելու շարժման հակառուսական ելույթները՝ չնայած ՌԴ ԱԳՆ-ի պնդումներին»,- հիշեցրեց նա։
Ղուկասյանը նաև նշել է, որ վերջին երկու-երեք տարիներին իրենց հռետորաբանության մեջ Հայաստանի քաղաքական վերնախավը, այդ թվում՝ վարչապետ Փաշինյանը, բացահայտ քննադատական գնահատականներ են հնչեցնում Ռուսաստանի գործողությունների մասով։ Սա դրսևորվում է ինչպես ուղղակի հայտարարություններով, այնպես էլ հանրային կարծիքի վրա ազդելու ավելի նուրբ մեխանիզմներով։ Իսկ առանձնահատուկ հետաքրքրություն է ներկայացնում հայ քաղաքական գործիչների մոտեցումը ՀԱՊԿ-ին։ Վարչապետ Փաշինյանը, Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը, ԱԺ պատգամավորներ Հովիկ Աղազարյանը, Գևորգ Պապոյանը, Գագիկ Մելքոնյանը ևայլք, կասկածներ են հայտնել կազմակերպության արդյունավետության վերաբերյալ և քննարկել դրանից դուրս գալու հնարավորությունը։ Անգամ խորհրդարանի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը նույնպես բազմիցս արտահայտվել է Ռուսաստանի և ՀԱՊԿ-ի հասցեին անհիմն քննադատությամբ՝ հանդես գալով կտրուկ և սադրիչ հայտարարություններով։
«Հիշենք այն հայտարարությունները, որոնցում Ռուսաստանին մեղադրում են, թե նա փորձում է օկուպացնել Հայաստանը և ստիպել միանալ Միութենական պետությանը՝ Ղարաբաղում նոր ռազմական հակամարտության սպառնալիքի ներքո: Այս հռետորաբանությունը տարածվում է նաև բարձրաստիճան պաշտոնյաների հրապարակային հայտարարություններում։ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը բազմիցս հայտարարել է, որ ՀՀ վրա ճնշում է գործադրվում, մեզ փորձում են պարտադրել անդամակցել Միութենական պետությանը՝ օգտագործելով տարբեր սպառնալիքներ։ Այս թեզերը ամրապնդվում են Փաշինյանի հայտարարություններով, ով շեշտում է, որ ՌԴ ներկայությունը ՀՀ-ում ոչ թե ապահովում է երկրի անվտանգությունը, այլ հակառակը՝ սպառնալիք է ստեղծում։ Ի դեպ, Փաշինյանը և այլ քաղաքական դերակատարներ նույնպես բազմիցս քննադատել են ռուս խաղաղապահների և ընդհանրապես Ռուսաստանի գործողությունները։ Սա ուժեղացնում է ռուս-հայկական հարաբերություններում լարվածության զգացումը և հասարակության մեջ բորբոքում հակառուսական տրամադրություններ»,- հավելեց Արման Ղուկասյանը։
