Չզարմանաք, բայց Աֆղանստանի հետ մեր հարաբերությունների խորացումը ռազմավարական նշանակություն ունի: Այս կարծիքին է Թաֆթս համալսարանի Ֆլետչերի իրավունքի և դիվանագիտության դպրոցի գիտաշխատող, քաղաքագետ Սուրեն Սարգսյանը։
Նա հիշեցնում է, որ վերջերս ՀՀ ՊՆ պատվիրակությունը Հնդկաստանում էր: «Հասկանալի է, որ սա ոչ միայն երկկողմ ռազմական համագործակցություն է, այլ նաև ռազմաքաղաքական բալանս Ադրբեջան-Պակիստան տանդեմին` հաշվի առնելով Հայաստան-Ադրբեջան, Հնդկաստան-Պակիստան և Ադրբեջան-Պակիստան հարաբերությունները: Ի նկատի առնելով Պակիստանի բացահայտ թշնամական վերաբերմունքը Հայաստանի նկատմամբ, Հնդկաստանի հետ մեր երկխոսությունը ռազմավարական նշանակություն ունի և Պակիստանի դեմ մենք բնական դաշնակիցներ ենք», - գրում է Սարգսյանն իր Facebook-յան էջում:
Հնդկական Զենքի հետազոտման ու մշակման հիմնադրամի (ARDE) տնօրենը հայտարարել էր, որ ՀՀ-ն հետաքրքրված է Pinaka հրթիռահրետանային համակարգով։ Վերջինս 214 մմ տրամաչափով 12 փողով համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգ է՝ 40 կմ հեռահարությամբ։ Աղբյուրը հայտնում է, որ հնդիկ ինժեներները համակարգի համար ստեղծել են 80 կմ հեռահարությամբ նոր կառավարվող հրթիռ։
ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանն արձագանքել է հնդկական կողմի այն հայտարարությանը, թե Երևանի հետաքրքրված է հնդկական արտադրության համազարկային կրակի ռեայտիվ կայաններով: «ՀՀ ԶՈւ-երի պատվիրակությունը Հնդկաստանում հանդիպել է ոլորտի պատասխանատուներին, ծանոթացել շատ զինատեսակների հետ։ Դրանցում կան առանձին հետաքրքրություն ներկայացնող զինատեսակներ», - գրել է նա։
Երևանի ցանկությունը՝ գնել հնդկական այդ զինատեսակը, տեղի է ունենում այն շրջանում, երբ ռազմավարական մակարդակի են բարձրացել Ադրբեջան-Պակիստան հարաբերությունները` տնտեսական, քաղաքական ու ռազմական մակարդակներում:
Այս համատեքստում Սարգսյանը կարեւորում է նաեւ Աֆղանստանի հարաբերությունների զարգացումը, որտեղ Հայաստանը միջազգային ուժերի կազմում մասնակցում է խաղաղապահ առաքելությանը։ «Հիմա գանք մեկ այլ գործոնի` Աֆղանստանին: Այստեղ իրավիճակը չի հանգուցալուծվելու, քանի դեռ Պակիստանը հովանավորում ու աջակցում է ահաբեկիչներին: Պակիստանի ու Աֆղանստանի հարաբերությունները քիչ են տարբերվում հայ-ադրբեջանական հարաբերություններից: Չմոռանանք, որ Պակիստանը նաև գտնվում է Վաշինգտոնի թիրախի ներքո և կարմիր քարտ է ստացել», - նշում է փորձագետը:
Ստեղծված իրողությունները հաշվի առնելով, նա կարծում է, որ անհրաժեշտ է.
1. Վերջապես ազգային անվտանգության ռազմավարություն ունենալ և Պակիստանին հստակ «թշնամաբար տրամադրված երկիր» կարգավիճակ ֆիքսել:
2. երկկողմ հարաբերությունները խորացնել Աֆղանստանի հետ, աշխատել նաև միջազգային ատյաններում:
3. համագործակցել Վաշինգտոնի հետ, որի պատմության ամենաերկարատև պատերազմը հենց Աֆղանստանում է: 4. Սրանով նոր օրակարգ կձևավորենք Վաշինգտոնի հետ` այլընտրանք դառնալով Բաքվի ռազմավարական նշանակությանը, Թրամփի «Աֆղանական ստրատեգիայի» իրագործման ընթացքում:
4. առավել մեծ ներդրում ունենալ Աֆղանատանի առաքելության մեջ, ինչը լրացուցիչ գործոն է ՆԱՏՕ-ի և ԱՄՆ-ի հետ հարաբերությունները օրակարգում:
«Աֆղանատանը Պակիստանի դեմ մեր բնական դաշնակիցն է: Աֆղանցիք դրա մասին մեզ միշտ ասում են: Մեր երկրում էլ կան 2-3 հոգի, ովքեր Քաբուլում լուրջ կապեր ունեն և դրանք ձեռք են բերել Վաշինգտոնի միջնորդությամբ:
Իհարկե կա նաև այլ սցենար, օրինակ Պակիստանի հետ հարաբերություններ կարգավորել, իսկ դրա համար պետք է Պեկին գնալ: Սա նույնպես հավանական սցենար է, բայց այս պարագայում մենք գործոն չենք դառնա», -եզրափակում է Սուրեն Սարգսյանը: