Հայաստանի արդարադատության նախարար Սրբուհի Գալյանը լրագրողներին պարզաբանել է Սահմանադրական դատարանի՝ «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի վերաբերյալ որոշման հետևանքները։ Նախարարի խոսքով, այս որոշումը չի հանգեցնի նման գործերի քննության շրջանակների էական նեղացման։
Գալյանը շեշտել է, որ պաշտոնատար անձանց դեպքում գույքի ծագման օրինականության ստուգումը կիրականացվի ծառայության ողջ ժամանակահատվածի համար։ «Պաշտոնատար անձանց պարագայում հանցագործության կատարման և գույքի ապօրինի ծագման միջև կապի առկայությունը սահմանափակված չի լինելու», - բացատրել է նախարարը։
Իրավիճակը տարբերվում է պաշտոնական պաշտոններ չզբաղեցնող անձանց համար։ Այս դեպքում, համաձայն Սահմանադրական դատարանի որոշման, անհրաժեշտ է հաստատել ուղղակի կամ անուղղակի կապ հանցագործության կատարման և ենթադրյալ ապօրինի ծագում ունեցող գույքի միջև։
Նախարարը վստահություն է հայտնել, որ Սահմանադրական դատարանի որոշման ճիշտ մեկնաբանման դեպքում ապօրինի գույքի բռնագանձման գործերի շրջանակները չեն նեղանա։ Այնուամենայնիվ, Գալյանը նշել է արդեն իսկ ներկայացված հայցադիմումների վերանայման և վերահաշվարկի անհրաժեշտության մասին՝ նոր պահանջներին համապատասխան դրանց ճշգրտությունն ապահովելու համար։
Ավելի վաղ Հայաստանի Սահմանադրական դատարանը «Ապօրինի ձեռք բերված գույքի բռնագանձման մասին» օրենքը համապատասխան է ճանաչել երկրի հիմնական օրենքին։
Երեք տարի առաջ խորհրդարանական ընդդիմությունը դիմել էր ՍԴ՝ ընդունված օրենքի սահմանադրականության հարցով։ Որոշ ժամանակով գործի քննությունը կասեցվել էր՝ կապված Վենետիկի հանձնաժողովի ակնկալվող եզրակացության հետ։
Միևնույն ժամանակ, Վենետիկի հանձնաժողովից ստացված եզրակացությունը չի կարելի միանշանակ դրական կամ բացասական համարել։ Հանձնաժողովում նշել են, որ ըստ եվրոպական և միջազգային չափանիշների, ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձումը կարող է ծառայել որպես արդյունավետ գործիք պետությունում կոռուպցիայի դեմ պայքարում և կանխել գույքի ապօրինի ձեռքբերումը։ Սակայն այս գործիքը պետք է կիրառվի ողջամիտ սահմաններում և ուղեկցվի արդյունավետ ընթացակարգային երաշխիքներով։
Հիշեցնենք, որ 2020 թվականի ապրիլի 15-ին Հայաստանի խորհրդարանն ընդունել էր քաղաքացիների ապօրինի ձեռք բերված գույքի բռնագանձման մասին օրինագիծը, որի արժեքը գերազանցում է 100 հազար դոլարը։ Ստուգում կարող է անցնել այն գույքը, որը ձեռք է բերվել ստուգումից առավելագույնը 10 տարի առաջ։ Բացառիկ դեպքերում, հիմնավոր ապացույցների առկայության դեպքում, հետաքննությունը կարող է ընդգրկել 1991 թվականից սկսվող ժամանակահատվածը։
Հայաստանում դատարանն առաջին անգամ ապօրինի գույքի բռնագանձման վերաբերյալ վճիռ է կայացրել 2023 թվականի մարտին։
