Հայաստանի արտաքին և փոխադարձ առևտրաշրջանառության ծավալը 2022 թվականի հունվար-փետրվարին 2021 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 52,4%-ով և կազմել 1,4 մլրդ դոլար, հայտնում են Վիճակագրական կոմիտեից։
Միաժամանակ 2022 թվականի փետրվարին այս ցուցանիշը կազմել է 254,4 մլն դոլար՝ 2021 թվականի փետրվարի համեմատ աճելով 29,1 տոկոսով, իսկ 2022 թվականի հունվարի համեմատ՝ 2,1 տոկոսով։
Արտաքին առևտրաշրջանառություն
ԱՊՀ երկրների հետ արտաքին առևտրաշրջանառությունն ընթացիկ տարվա հունվար-փետրվարին կազմել է 521մլն դոլար՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճելով 62 տոկոսով։ Հայաստանի արտաքին առևտրային խոշոր գործընկերներն են Ռուսաստանը (2022 թվականի հունվար-փետրվարին առևտրի ծավալը կազմել է $475 մլն, 2020 թվականի առաջին երկու ամիսների համեմատ ավելանալով 61,4%), Ուկրաինան ($20 մլն, աճը 35,8%) և Բելառուս՝ ($13,9 մլն, աճ՝ 2,4 անգամ)։
ԵՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության ծավալը 2022 թվականի հաշվետու ժամանակահատվածում կազմել է շուրջ 259 մլն դոլար՝ 37,6 տոկոս աճով։ Եվրոպական երկրների շարքում ՀՀ խոշորագույն առևտրային գործընկերների հնգյակում են Գերմանիան ($54 մլն, աճը` 45,3%), Նիդեռլանդները ($46 մլն , աճը` 2,1 անգամ), Իտալիան ($37 մլն, աճը` 17,9%): ), Բուլղարիա ($23 մլն, անկումը՝ 27,8%), Իսպանիա ($21 մլն, աճ՝ 5,1 անգամ)։
2022 թվականի հունվար-փետրվարին Հայաստանի հետ ապրանքաշրջանառության ծավալում այլ երկրներից առանձնանում են Չինաստանը ($206 մլն, աճը` 48,3%), Իրանը ($90 մլն, աճը` 55,6%), Շվեյցարիան ($58,9 մլն, աճը` 42,1%-ով, ԱՄՆ ($37,5 մլն, աճը՝ 49,1%), Իրաք (34,4 մլն, աճը՝ 2,3 անգամ), Վրաստանը ($29 մլն, աճ՝ 45 ,3%), Արաբական Միացյալ Էմիրությունները ($15,8 մլն, անկումը՝ 0,5%) եւ Ճապոնիան ($11,5 մլն, աճը՝ 3,4 անգամ)։
Արտահանում
Վիճակագրական տվյալների համաձայն՝ 2022 թվականի հունվար-փետրվարին, 2021 թվականի հունվար-փետրվարի համեմատ, Հայաստանից արտահանումն աճել է 40,1 տոկոսով՝ կազմելով 503 մլն դոլար, իսկ 2022 թվականի փետրվարին այս ցուցանիշը կազմել է 254,4 միլիոն դոլար՝ 2021 թվականի փետրվարի համեմատ ավելանալով 29%-ով, իսկ 2022 թվականի հունվարի համեմատ՝ 2,1%-ով։
Հայաստանից ԱՊՀ երկրներ արտահանման ծավալը 2022 թվականի հաշվետու ժամանակահատվածում կազմել է 160 մլն դոլար՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճելով 44 տոկոսով։ Արտահանման ծավալով առաջին եռյակում են Ռուսաստանը ($147,8 մլն, աճը` 43,1%), Բելառուսը ($3,4 մլն, աճը` 69,8%) և Ուկրաինան ($3,1 մլն, աճը` 53,3%):
ԵՄ երկրներ արտահանման ծավալն այս տարվա հունվար-փետրվարին 2021 թվականի հունվար-փետրվարի համեմատ աճել է 41,3%-ով՝ կազմելով 107 մլն դոլար։ Արտահանման ծավալով առաջատար երկրների եռյակում են Նիդեռլանդները ($41,7 մլն, աճը` 2,3 անգամ), Բուլղարիան ($20 մլն, նվազում` 32,3%) և Գերմանիան ($15 մլն, աճը` 30,3%)։
Հայաստանից արտահանման ամենամեծ ծավալներ ունեցող մյուս երկրներն են՝ Չինաստանը ($58 մլն, աճը` 7,2%), Շվեյցարիան ($54,8 մլն, աճը` 38,4%), Իրաքը ($34,4 մլն, աճը` 2,3 անգամ), Իրանը ($17,6 մլն, աճը՝ 2,4 անգամ), Վրաստանը ($16,7 մլն, աճ՝ 2,1 անգամ), ԱՄՆ ($12,6 մլն, անկում՝ 17 ,5%) և Արաբական Միացյալ Էմիրությունները ($9,8 մլն, 6,2% անկում)։
Ըստ վիճակագրության՝ հաշվետու ժամանակահատվածում արտահանման գծով առավել նշանակալից ապրանքները ներկայացված են հետևյալ ապրանքախմբերում. «լեռնահանքային արդյունաբերություն»՝ $166 մլն, (2021թ. հունվար-փետրվարի համեմատ աճել է 28,3%-ով), «սննդի արդյունաբերության պատրաստի արտադրանք»՝ մոտ $101,8 մլն (աճը՝ 36%), «ոչ թանկարժեք մետաղներ և դրանցից պատրաստված ապրանքներ»՝ ավելի քան 70,5 մլն դոլար (աճը՝ 48,8%), «թանկարժեք և կիսաթանկարժեք. քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից արտադրանք»՝ $58,7 մլն (աճը՝ 44,8%), «տեքստիլ արտադրանք»՝ $27,8 մլն (աճը՝ 25,3%), «բուսական ծագման ապրանքներ»՝ $21 մլն (աճը՝ 30,7%)։ ), «կենդանական ծագման կենդանիներ եւ մթերքներ»՝ 13 մլն (աճը՝ 58,4%) եւ այլն։
Ներմուծում
Վիճակագրական տվյալների համաձայն՝ 2022 թվականի հունվար-փետրվարին Հայաստան ներմուծման ծավալը կազմել է 917 մլն դոլար՝ 2021 թվականի հունվար-փետրվարի համեմատ աճելով 6,2 տոկոսով։ 2022 թվականի փետրվարին այս ցուցանիշը կազմել է 495,7 միլիոն դոլար՝ 2021 թվականի փետրվարի համեմատ աճելով 54,7 տոկոսով, իսկ 2022 թվականի հունվարի համեմատ՝ 17,7 տոկոսով։
ԱՊՀ երկրներից ներմուծման ծավալը 2022 թվականի առաջին երկու ամիսներին կազմել է 386 մլն դոլար՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճելով 69,7 տոկոսով։ Ներմուծման ծավալով առաջին եռյակում են Ռուսաստանը (351 մլն, աճը՝ 68,6%), Ուկրաինան ($18,5 մլն, աճը՝ 40,7%) և Բելառուսը ($10,9 մլն, աճը՝ 2,8 անգամ)։
ԵՄ երկրներից ներմուծման ծավալը հաշվետու ժամանակահատվածում աճել է 21,1%-ով՝ կազմելով $149,5 մլն, ներմուծման ծավալով առաջին եռյակում են Գերմանիան ($39,5 մլն, նվազումը 49,3%), Իտալիան ($22, մլն, նվազել է 9%-ով) և Նիդեռլանդները ($11 մլն, աճը` 41,4%)
Ներմուծման ամենամեծ ծավալներ ունեցող երկրների թվում են Չինաստանը ($92,8 մլն, աճը` 78,8%), Իրանը ($72,9 մլն, աճը` 41,7%), Վրաստանը ($58,7 մլն, աճը` 8,6%), ԱՄՆ ($32,1 մլն, 3,2 անգամ աճ) և ԱՄԷ ($17,2 մլն, 8,3% աճ)։
Միաժամանակ, ըստ պաշտոնական վիճակագրության, 2022 թվականի հունվար-փետրվարին գերակշռել են ապրանքների ներմուծումը հետևյալ ապրանքախմբերի համար՝ «մեքենաներ, սարքավորումներ և մեխանիզմներ»՝ $132,6 մլն (աճը՝ 43,8%), «քիմիական արդյունաբերության և հարակից արդյունաբերական ճյուղերի արտադրանք»՝ 92,3 մլն դոլար (աճը՝ 2,1 անգամ), «հիմնական մետաղներ և դրանցից պատրաստված արտադրանք»՝ 78,6 մլն դոլար (աճը՝ 2,2 անգամ), «բուսական ծագման արտադրանք»՝ 58,3 մլն դոլար (2 անգամ աճ), «պատրաստի պարենային ապրանքներ»՝ $58 մլն (աճը՝ 41,6%), «ցամաքային, օդային և ջրային տրանսպորտային միջոցներ»՝ $55,1 մլն (3,3 անգամ աճ), «թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից պատրաստված ապրանքներ»՝ $34,5 մլն (անկումը՝ 4,4%), “պլաստմաս և դրանից պատրաստված արտադրանք, կաուչուկ և ռետինե արտադրանք”՝ $34,4 մլն (աճը՝ 70%) և “բուսական ծագման ապրանքներ”՝ $30 մլն (աճել է 2,3 անգամ):
