Մամուլ. «Իմ քայլը» խմբակցության մեծ մասը կողմ է Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականին

VERELQ-ը ներկայացնում է հայաստանյան մամուլի ամենաուշագրավ հրապարակումները:

«Իրատես» թերթը գրում է. «Թեեւ նոյեմբերի 10-ի կապիտուլյացիայի մասին խայտառակ հայտարարությունից հետո իշխող «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորներից ընդամենը երեքն են դուրս եկել խմբակցությունից կամ վայր դրել մանդատը, բայց թիմի ներսում վարչապետի հրաժարականի առնչությամբ լուրջ հակասություններ կան: «Իրատեսի» հետ զրույցում պատգամավորներից մեկը նշեց. «Իհարկե պետք է գնա, մնում է՝ ի՞նչ անի: Ո՞վ է տեսել, որ պատերազմում պարտված ղեկավարը շարունակի պաշտոնավարել: Այնպես չէ, թե մենք հաշտ ենք տեղի ունեցածի հետ, ուղղակի չենք ուզում երկիրը ցնցումների տանել ու կտրուկ հայտարարություններ անել: Տեղներս չենք գտնում, ամբողջ օրը մտածում ենք՝ ինչ անենք, որ ճիշտ լինի, բայց մեզ էլ է հասկանալ պետք, մենք էլ բոլորի նման անակնկալի ենք եկել»: Մեր զրուցակիցը հավաստիացրեց, որ Փաշինյանի պաշտոնանկությանը կողմ է խմբակցության անդամների մոտ 80 տոկոսը: «Այդ դեպքում ի՞նչն է կաշկանդում, որ անվստահություն հայտնեք նրան»,- հարցրինք: «Նախ այն, որ թիմի ներքին հակասությունները, քննարկումներն ու քննադատությունը հրապարակային չդառնան, երկրի անվտանգության հետ կապված հարցեր էլ կան: Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Ռուբեն Ռուբինյանն ու ԱԺ փոխնախագահ Լենա Նազարյանը, օրինակ, վստահ են, որ Փաշինյանը պետք է շարունակի պաշտոնավարել: Ինչ վերաբերում է անվտանգությանը, ապա Թուրքիայից եկող վտանգ ենք տեսնում, մտածում ենք՝ մի փոքր էլ համբերենք, իրավիճակը հանդարտվի, հասկանանք՝ ինչ ենք անում»,- ասաց պատգամավորը: Մեզ հետ զրույցում իշխանության ներկայացուցիչը պարզաբանեց՝ Փաշինյանի հրաժարականը չի նշանակում, թե փողոց են դուրս գալու, միանան հրապարակում հավաքվածներին ու «Նիկոլ, հեռացիր» վանկարկեն: Հակառակը, թեեւ Փաշինյանը կգնա, բայց մեկ ուրիշ ՔՊ-ականի կբերեն. «Եթե Փաշինյանը գնա էլ, ապա մինչեւ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ մեր թիմից որեւէ մեկը կփոխարինի նրան, օրինակ, փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը կամ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանը»:

«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկությունների համաձայն՝ երեկ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորները հանդիպում են ունեցել ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի հետ: Ըստ մեր տեղեկությունների՝ իմքայլական պատգամավորները փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի հետ քննարկել են Արցախի բնակիչների հարցը: Բանն այն է, որ այժմ Երեւանում եւ տարբեր մարզերում Արցախից եկած քաղաքացիներ կան. նրանք տարբեր խնդիրներ ունեն, որոնք շուտափույթ լուծում են պահանջում, ինչի համար էլ իմքայլականները կառավարության են գնացել՝ հասկանալու համար, թե ինչ օրենսդրական փոփոխություններ են անհրաժեշտ դրանց լուծում տալու համար: Հանդիպմանը ներկա է եղել նաեւ ՀՀ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարար Զարուհի Բաթոյանը, որին հայրենի օրենսդիրները հարցեր են ուղղել՝ հասկանալու համար, թե ինչպես է նախարարը պատրաստվում այդ հարցերին լուծում տալ: Նախարարն ասել է, որ իրենք ամբողջ իրենց թիմով լծված են այդ աշխատանքները կատարելու համար: Բաթոյանին ասել են, որ արցախցիների համար այսօր գլխավոր հարցը կեցության հարցն է, որին պետք է շտապ լուծում տալ: Փոխվարչապետը հայտարարել է, որ պետք է օրենսդիրն ու գործադիրը ամեն ինչ շատ արագ անեն, որպեսզի այդ հարցերին լուծում գտնեն»:

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Առաջիկա օրերին կառավարությունում կադրային կտրուկ փոփոխություններ են սպասվում։ Տեղեկություններ կան, որ Նիկոլ Փաշինյանը՝ գոլորշի բաց թողնելու համար, որոշել է կառավարության 80 տոկոսը փոխել, որպեսզի հանրության մոտ սպասումների հույս արթնացնի եւ ցույց տա, որ սկսել է իրականացնել իր ճանապարհային քարտեզը։ Մեր տեղեկություններով, նա գործարք է առաջարկել «Իմ քայլը» խմբակցությանը՝ հրավիրել է իր մոտ եւ ասել՝ ի՞նչ տամ ձեզ, որ մնաք կողքիս, չմիանաք վարչապետի անվստահությունը պահանջողներին, չլքեք թիմը։ Պատգամավորներն ասել են՝ թույլ տուր մենք ձեւավորենք կառավարության կազմը։ Եվ «Իմ քայլը» խմբակցությունն ու ԱԺ հանձնաժողովները հիմա քննարկումների մեջ են, թե ում ներկայացնեն նախարարների թեկնածու։ Ըստ այդմ, ԱԺ առողջապահության հանձնաժողովը առողջապահության նախարարի թեկնածու է առաջարկել ԱԺ փորձագետ, գիտությունների թեկնածու Դավիթ Մելիք-Նուբարյանին, պաշտպանության հանձնաժողովը Պնախարարի համար` Անդրանիկ Քոչարյանին, իսկ գիտության, կրթության, մշակույթի հանձնաժողովը ԿԳՄՍ նախարար՝ Արեւիկ Անափիոսյանին։ Սակայն, մեր տեղեկություններով, Փաշինյանը հակված չէ նշանակել Անդրանիկ Քոչարյանին, Պնախարարի ամենահավանական թեկնածուն համարվում է Վաղարշակ Հարությունյանը։ Իսկ Արեւիկ Անափիոսյանը մեզ հետ զրույցում չհերքեց իր նախարար նշանակվելու լուրը, բայց ասաց՝ ես տեղյակ չեմ»:

«Իրատես» թերթը գրում է. «Ասում են, թե իշխանության ներսում անգամ այս խառը օրերին կան մարդիկ, որ փորձում են սեփական նկրտումներն առաջ մղել։ Անդրանիկ Քոչարյանը պաշտպանության նախարար դառնալու երազանքն իրագործելու շեմին է եւ այս հարցում աջակիցների պակաս չունի։ Այս օրերին նրա հետ բանակը վարկաբեկելու ակտիվ գործին է լծվել նաեւ Արման Բաբաջանյանը, որն էլ իր սեփական հավակնություններն ունի։ Ասում են, թե զինված ուժերի վրա ողջ կեղտը թափելը, իրավիճակի միակ մեղավոր կարգելն անձամբ կառավարության հովանավորությամբ ու հրահանգով է իրականացվում։ Սակայն Անդրանիկ Քոչարյանը ճիշտ կաներ ընդհանրապես լռեր, իսկ եթե այդքան մեծ է խոսելու ցանկությունը, թող նախկին դատախազ Սոկրատ Հովսեփյանի՝ «Իրատես»-ում հրապարակված փաստերին պատասխանի, ու վերջապես ասի, թե Գյումրիում ինչու՞ են իրեն կնքել «հրեշ Անդո» մականունով։ Պարոն Անդոն թող չկասկածի՝ հեռու չէ ժամանակը, երբ ոչ թե Պն կգնա, այլ ուղիղ ոստիկանություն կամ ԱԱԾ..., բայց արդեն բացատրություններ տալու»:

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Պատերազմի ժամանակ բազմաթիվ կուրիոզներ ու ձախողումներ են եղել, որոնց մասին երեւի կամաց-կամաց կիմանանք։ Իշխանության ներկայացուցիչներից ոմանք փորձել են իրենց փորձարկումներն անել առաջնագծում կամ ռազմի դաշտում։ Տեղեկացանք, որ տրանսպորտի, կապի եւ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարար Հակոբ Արշակյանը որոշել է անձամբ մասնակցել հայկական արտադրության ԱԹՍ-ների փորձարկմանը եւ այդ նպատակով մի մեծ շքախումբ է կազմել ու իր հետ տարել Գորիս, որպեսզի այդ պատմական քայլին շատերն ականատես լինեն։ Գորիսում նախարարը բազմաթիվ մարդկանց ու տեսախցիկների առջեւ օդ է բարձրացրել ԱԹՍ-ն, սակայն մի քանի մետր թռիչքից հետո այն վայր է ընկել։ Նախարարությունից երեկ չցանկացան մեկնաբանել մեր այս տեղեկությունը, ընդամենը մի հարց էինք ուղղել՝ նախարարն անձա՞մբ է փորձարկել հայկական արտադրության ԱԹՍ-ն, ստացանք պատասխան․ «Չենք մեկնաբանում»։ Ի դեպ, կան տեղեկություններ, որ Արշակյանի՝ կառավարությունից հեռանալն արդեն որոշված է, ընդամենը օրերի հարց է»:

«Իրատես» թերթը գրում է. «Նախագահ Արմեն Սարգսյանի՝ օրերս արած հայտարարությանը, թե Հայաստանում արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ պետք է անցկացվեն, իշխանության ներկայացուցիչները, մասնավորապես վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, որեւէ կերպ չարձագանքեցին: Խորհրդարանական ընդդիմադիրների համոզմամբ՝ ո՛չ Սարգսյանի հայտարարությունն է պատահական, ո՛չ էլ Փաշինյանի «անտարբերությունն» ու նախագահի ասածն անարձագանք թողնելը: «Քաղաքականությունից գլուխ չհանողին անգամ պարզ է՝ Սարգսյանն անում ու ասում է այն, ինչ իշխանությունները թույլ են տալիս: Հետեւաբար մտածել, թե նախագահը կամք է դրսեւորել ու համարձակ հայտարարություն արել, միամտություն է: Նա ընդամենը հող է նախապատրաստում իշխանության հետագա վերարտադրության համար, ինչը հնարավոր է միայն այն դեպքում, եթե առաջիկայում խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններ լինեն»,- «Իրատեսի» հետ զրույցում ասաց ընդդիմադիր պատգամավորներից մեկը: Մեր զրուցակիցը վստահ է՝ Փաշինյանը վաղ թե ուշ հրաժարական է տալու: Այն ժամանակ, երբ ռուս խաղաղապահներն ու ադրբեջանական զորքն իրենց դիրքերում կլինեն, վարչապետը կհայտարարի իր հեռացման մասին. «Հենց այդ ժամանակ էլ խորհրդարանը նրան անվստահություն կհայտնի, որպես վարչապետի պաշտոնակատար իշխանական շրջանակներից որեւէ մեկին կընտրի, ու արտահերթ խորհրդարանական ընտրություն-ներ կնշանակվեն: Օրեցօր վարկանիշի անկում գրանցող իշխող թիմը քաջ գիտակցում է՝ եթե մոտ ժամանակներս ընտրություններ չնշանակվեն, հետագայում անգամ անցողիկ շեմն անցնելը դժվար է լինելու: Հետեւաբար, պետք է սեղմ ժամկետներում վերադասավորումներ անել՝ աթոռից չզրկվելու համար»:

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Նախօրեին «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնում գտնվող ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանը երկրորդ վիրահատությունն է տարել, մենք տեղեկացանք, որ այս անգամ ԱԺ խոսնակի թեւն են վիրահատել, որը ոսկրային վնասվածքներ է կրել, կոտրվել է նաեւ քիթը։ Հիշեցնենք․ նոյեմբերի 9-ին՝ Արցախի կապիտուլյացիայի հայտնի հայտարարության ստորագրման գիշերը, բազմաթիվ ցուցարարներ դուրս եկան փողոց, կառավարության եւ ԱԺ գույքը վնասելուց զատ, նրանք ծեծի ենթարկեցին այդ պահին փողոցում հայտնված Արարատ Միրզոյանին։ Նրա հետ էին նաեւ երեխան ու թիկնապահները, որոնք չկարողացան փրկել իրենց պաշտպանյալին։ Ամբոխը հարձակվեց ԱԺ խոսնակի վրա, որն այդ փաստաթղթի ստորագրողը չէր։ Հետագայում հաղորդեցին, որ հարձակման մասնակիցներից մի քանիսը հայտնաբերվել են եւ ձերբակալվել»:

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Նիկոլ Փաշինյանին ճանապարհ փակելով իշխանության բերեցին, ճանապարհ փակելով էլ փորձում են հեռացնել։ Երեկ նրան դավաճան անվանող ու նրա հեռացման համար օրեր շարունակ ակցիաներ, հանրահավաքներ անող բազմաթիվ քաղաքացիներ որոշել էին դիմել Փաշինյանի սիրած մեթոդին՝ փողոց փակելուն։ Կեսօրին մայրաքաղաքի մի շարք փողոցների երթեւեկությունը կաթվածահար էր եղել։ Փաշինյանին դեմ դուրս եկած քաղաքական ուժերի մի շարք ներկայացուցիչներ եւ ընդդիմադիր քաղաքացիներն իրենց մեքենաներով փակել էին Բաղրամյան-Մոսկովյան, Մաշտոցի պողոտա-Ամիրյան փողոց, Տիգրան Մեծ-Ագաթանգեղոսի եւ այլ խաչմերուկները ու պահանջում էին Փաշինյանի հեռացումը՝ վանկարկելով․ «Նիկո՛լ, դավաճան»։ Ակցիան կարճ տեւեց՝ մոտ 30 րոպե, սակայն միջադեպ գրանցվեց․ Ամիրյան փողոցում Mercedes Sprinter-ի վարորդը զայրացած վարեց իր ճանապարհը փակած ցուցարարների վրա՝ վրաերթի ենթարկելով մի աղջկա, ասացին՝ ՀՅԴ անդամ։ Բարեբախտաբար, լուրջ վնասվածքներ նա չէր ստացել, բայց միջադեպը մեծ աղմուկ բարձրացրեց հանրության շրջանում, մարդիկ պահանջում էին անհապաղ գտնել եւ պատժել մեքենայի վարորդին։ Ենթադրվում է, որ փողոց փակելու ակցիաները շարունակական կլինեն»:

«Իրատես» թերթը գրում է. «ՌԴ նա­խա­գահ Վլա­դի­միր Պու­տի­նի հայտ­նի հար­ցազ­րույ­ցից հե­տո‚ որ­տեղ նա անդ­րա­դար­ձավ հայ-ռուս- ադրբեջա­նա­կան հայտ­նի հայ­տա­րա­րու­թյա­նը‚ ՀՀ վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի դե­րա­կա­տա­րու­թյա­նը‚ Շու­շիի շուրջ ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի վե­րա­բե­րյալ ման­րա­մաս­ներ պատ­մեց‚ հա­յաս­տա­նյան լրատ­վա­կան կայ­քե­րից մե­կը բա­վա­կա­նին հե­տաքր­քիր նո­րու­թյուն շր­ջա­նա­ռեց։ Ըստ այդ լրատ­վա­մի­ջո­ցի՝ Պու­տի­նը‚ ըստ էու­թյան‚ այդ հար­ցազ­րույ­ցով ար­ձա­գան­քել է Փա­շի­նյա­նի անձ­նա­կան խնդ­րանք­նե­րից մե­կին։ Ինչ­պես հայտ­նի է‚ նրանք պարբե­րա­բար հե­ռա­խո­սազ­րույց­ներ են ու­նե­նում ինչ­պես պա­տե­րազ­մա­կան օ­րե­րին‚ այն­պես էլ զի­նա­դա­դա­րից հե­տո։ Եվ ՀՀ վար­չա­պե­տը‚ հրա­պա­րակ­ման հա­մա­ձայն‚ բո­ղո­քել է ՌԴ նա­խա­գա­հին‚ որ բա­վա­կա­նին լուրջ իմիջա­յին‚ քա­ղա­քա­կան և վար­կան­շա­յին կո­րուստ­ներ է կրել՝ ստո­րագ­րե­լով հայ­տա­րա­րու­թյու­նը։ Հայտարարության կե­տերն ըստ ժա­մա­նա­կա­ցույ­ցի կյան­քի կո­չե­լու դեմ երկ­րի ներ­սում բա­վա­կա­նին լուրջ  դիմադրու­թյուն է ա­ռա­ջա­ցել։ Եվ ընդ­դի­մու­թյան ճն­շող մե­ծա­մաս­նու­թյու­նը‚ որ ռու­սա­մետ է‚ ա­մե­նա­շատն է Փա­շի­նյա­նի ա­րար­քը ո­րա­կում որ­պես դա­վա­ճա­նու­թյուն։ Այս­պի­սով՝ ՀՀ վար­չա­պե­տը ներ­կա­յաց­րել է Պու­տի­նին‚ որ եթե ընդ­դի­մու­թյու­նը Փա­շի­նյա­նից իշ­խա­նու­թյու­նը վերց­նի‚ կդա­դա­րեց­վի փաս­տաթղ­թի իմպ­լի­մեն­տա­ցիան։ Ըստ վե­րոն­շյալ հրա­պա­րակ­ման՝ Փա­շի­նյա­նը ո­րո­շա­կի շան­տա­ժի նո­տա­նե­րով հաս­կաց­րել է‚ որ ե­թե այդ­պես շա­րու­նակ­վի‚ ա­պա ստեղծ­ված մթ­նո­լոր­տում չի կա­րող կյան­քի կո­չել հայ­տա­րա­րու­թյան կե­տե­րը։

Այս ա­ռու­մով‚ ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ‚ ռու­սաց թա­գա­վո­րին բո­ղո­քի նա­մակ­նե­րը ո­րո­շա­կի ան­հան­գս­տու­թյուն ա­ռա­ջաց­րել են ռու­սա­կան իշ­խա­նու­թյան մոտ։ Նշենք‚ որ մինչ Պու­տի­նի հար­ցազ­րույ­ցը հար­ցի շուրջ խո­սել էր ՌԴ արտ­գործ­նա­խա­րար Լավ­րո­վը՝ հայ­տա­րա­րե­լով‚ որ ե­ռա­կողմ հայ­տա­րա­րու­թյու­նը չի կա­րող չկա­տար­վել կամ փո­փոխ­ման են­թարկ­վել։ Իսկ բա­ռա­ցիո­րեն հա­ջորդ օ­րը ՌԴ նա­խա­գա­հը նույն թե­մա­յով հան­դես ե­կավ ծա­վա­լուն հար­ցազ­րույ­ցով։ Հար­ցազ­րույ­ցը բա­վա­կա­նին հե­տաքր­քիր էր‚ բո­վան­դա­կա­լից‚ պա­րու­նա­կում էր լուրջ տե­ղե­կատ­վու­թյուն‚ ու­ղերձ­ներ ու քա­ղա­քա­կան ակ­նարկ­ներ։ Պու­տի­նը‚ որ­պես աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան խա­ղա­ցող‚ փորձ­ված քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ‚ ման­րակր­կիտ անդ­րա­դար­ձավ ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կին։ Եվ նա կար­ծես թե բա­վա­րա­րել է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի սպա­սում­նե­րը‚ իսկ Փա­շի­նյա­նի ա­մե­նագլ­խա­վոր ակն­կա­լիքն ու նպա­տա­կը պատ­մու­թյան մեջ դա­վա­ճա­նի կեր­պա­րով չմ­նալն է։ Պու­տինն ա­սաց այն‚ ինչ տեն­չում էր Փա­շի­նյա­նը՝ հայ­տա­րա­րե­լով‚ որ հա­մա­ձայն չէ ՀՀ վար­չա­պե­տին դա­վա­ճա­նի պի­տակ կպց­նե­լուն։ Սա­կայն այլ հարց է‚ թե ինչ սոու­սով‚ ինչ պատ­մու­թյուն­ներ բա­ցա­հայ­տե­լով՝ նա դա ա­րեց։ Ըստ էու­թյան‚ ՌԴ ա­ռաջ­նոր­դը դա ա­սաց Շու­շիի մա­սին պատ­մե­լիս։ Նա հեր­քեց Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի այն պն­դու­մը‚ թե Շու­շին մշ­տա­պես մտել է հան­ձն­վող տա­րածք­նե­րի ցան­կի մեջ։ Նախ՝ այդ պն­դու­մը հերք­վեց Երևա­նում‚ երբ ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րա­րու­թյու­նը հայ­տա­րա­րեց‚ որ խա­ղաղ գոր­ծըն­թա­ցի որևէ փու­լում չի ե­ղել Շու­շի քա­ղա­քից հրա­ժար­վե­լու հարց, այդ հար­ցը նե­րառ­ված չի ե­ղել խա­ղաղ գոր­ծըն­թա­ցի որևէ փաս­տաթղ­թում‚ ին­չին հետևեց արտ­գոր­ծա­նա­խա­րար Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նի հրա­ժա­րա­կա­նի դի­մու­մը։ Այ­նու­հետև նույն բա­նը վե­րա­հաս­տա­տեց Ռու­սաս­տա­նի նա­խա­գա­հը։

Նա ակ­նար­կեց‚ որ Շու­շիի հան­ձն­ման տար­բե­րա­կը Փա­շի­նյանն իր ոչ կոմ­պե­տեն­տու­թյամբ‚ ան­կա­րո­ղու­թյամբ ու ան­լուրջ վե­րա­բեր­մուն­քով բար­դեց մեզ վրա։ Նշ­վեց‚ որ կա­պի­տու­լյա­ցիա­յից 20 օր ա­ռաջ Փա­շի­նյա­նին ա­ռա­ջարկ­վել էր տար­բե­րակ‚ ըստ ո­րի՝ Շու­շին մնում է հա­յե­րի վե­րահս­կո­ղու­թյան ներ­քո‚ և միայն թույ­լատր­վում էր 25 տա­րի ա­ռաջ Շու­շին լքած ադր­բե­ջան­ցի փախս­տա­կան­նե­րին վե­րա­դառ­նալ։ Պարզ է‚ որ դա շատ ֆոր­մալ բնույթ էր կրում‚ քա­նի որ դժ­վար էր պատ­կե­րաց­նել‚ թե ինչ­պես ադր­բե­ջան­ցի­նե­րը բնա­կու­թյուն կհաս­տա­տեին հա­յե­րի կող­մից վե­րահ­սկ­վող քա­ղա­քում։ Սա­կայն այս ա­ռա­ջար­կը մերժ­վել է ՀՀ վար­չա­պե­տի կող­մից‚ և ըստ էու­թյան‚ ինչ­պես նշեց Պու­տի­նը‚ ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյան ղե­կա­վա­րը սխալ հաշ­վարկ էր կա­տա­րել։ Փաս­տո­րեն‚ Պու­տի­նը նշեց‚ որ Փա­շի­նյա­նը դա­վա­ճան չէ‚ սա­կայն միա­ժա­մա­նակ ըն­դգ­ծեց‚ որ նա օժտ­ված չէ ղե­կա­վա­րի հմ­տու­թյուն­նե­րով‚ քա­ղա­քա­կան գործ­չին հա­տուկ ո­րակ­ներ՝ ոչ վեր­լու­ծե­լու‚ ոչ հե­ռուն նա­յե­լու ու­նա­կու­թյուն ու­նի‚ ոչ ստ­րա­տեգ է‚ և այդ ա­մե­նի պատ­ճա­ռով հայ­կա­կան կող­մը կորց­րեց ոչ միայն Շու­շին‚ այլև մոտ 20 օր ա­վե­լի պա­տե­րազմ մղեց‚ ո­րը հան­գեց­րեց հս­կա­յա­կան տա­րածք­նե­րի կորս­տի ու մե­ծա­թիվ զո­հե­րի։ Այս ա­մե­նից կա­րե­լի էր խու­սա­փել‚ ին­չը տե­ղի չու­նե­ցավ Փա­շի­նյա­նի ան­կա­րո­ղու­թյան պատ­ճա­ռով։ Այս­պի­սով՝ Պու­տի­նը Փա­շի­նյա­նի դա­վա­ճան չլի­նե­լու թե­զը մա­տու­ցեց այն­պի­սի հա­մա­տեքս­տում‚ որ կա­րե­լի է վե­րախմ­բագ­րել այս­պես՝ դա­վա­ճան չէ‚ բայց մեղմ ա­սած՝ հի­մար է։ Եվ այդ սխալ հաշ­վար­կը կամ սխալ քայ­լե­րը հան­գեց­րին կոր­ծա­նա­րար հետևանք­նե­րի։

ՌԴ ղե­կա­վա­րը շատ նուրբ խաղ խա­ղաց՝ խփե­լով և՛ նա­լին‚ և՛ մե­խին։ Այս մար­տա­վա­րու­թյու­նը սպա­սե­լի էր. բո­լորն էլ հա­մոզ­ված են‚ որ Փա­շի­նյանն այ­սօր ռուս­նե­րին խիստ անհ­րա­ժեշտ է‚ ու պա­տա­հա­կան չէ‚ որ նույ­նիսկ ռու­սա­կան պրո­ֆե­սիո­նալ և ազ­դե­ցիկ լրատ­վա­կան ռե­սուրս­ներն այս օ­րե­րին հան­դես են գա­լիս՝ «Փա­շի­նյա­նը դեռ պետք է» վեր­նագ­րե­րով։ Այս­տեղ ա­մե­նա­կարևոր բա­ռը «դեռ»-ն է։ Թե ին­չու «դեռ»‚ հաս­կա­նա­լի է։ Ռու­սաս­տա­նը‚ ո­րը բա­վա­կա­նին լուրջ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան և ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան նպա­տա­կի հա­սավ. այն­պես խա­ղար­կեց պար­տիան‚ որ խա­ղա­ղա­պա­հի պի­տա­կի ներ­քո հնա­րա­վո­րու­թյուն ստա­ցավ ռազ­մա­կան բա­զա ու­նե­նա­լու Ադր­բե­ջա­նի տա­րած­քում‚ ին­չը ՌԴ-ին չէր հա­ջող­վում 1994 թվա­կա­նից սկ­սած։ Ռու­սաս­տա­նի հա­մար շատ կարևոր է‚ որ այդ ա­մե­նը թղ­թի վրա չմ­նա ու շատ կոնկ­րետ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նում ի­րա­գործ­վի‚ և մինչև դեկ­տեմ­բե­րի 1-ը Հա­յաս­տա­նը հանձ­նի տա­րածք­նե­րը։ Դրա­նով է պայ­մա­նա­վոր­ված‚ որ ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կով Փա­շի­նյա­նին Ռու­սաս­տա­նից փայ­փա­յում են‚ հա­ղոր­դագ­րու­թյուն­ներ են ու­ղարկ­վում ընդ­դի­մու­թյա­նը‚ որ­պես­զի համ­բե­րեն‚ և հան­կարծ ժա­մա­նա­կից շուտ Փա­շի­նյա­նը չհե­ռա­նա‚ հան­կարծ ի­րենց ծրա­գի­րը չտա­պալ­վի‚ և դա հնա­րա­վո­րու­թյուն չտա թուր­քե­րին ու ադր­բե­ջան­ցի­նե­րին է՛լ ա­վե­լի խո­րա­նա­լու Ար­ցա­խի տա­րածք­նե­րում։ Ռու­սաս­տա­նը ՀՀ վար­չա­պե­տին այս ըն­թաց­քում պաշտ­պա­նե­լու է նույ­նիսկ հայ­կա­կան ռու­սա­մետ ընդ­դի­մու­թյու­նից‚ թեև նույն Պու­տինն ու այլ ու­ժեր դեմ չէին լի­նի‚ որ Հա­յաս­տա­նում տե­ղի ու­նե­նա իշ­խա­նա­փո­խու­թյուն‚ և օգ­տա­գործ­ված ու սպառ­ված Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին փո­խա­րի­նեն ա­վե­լի վս­տա­հե­լի‚ ա­վե­լի կա­յուն ու կոմ­ֆոր­տա­յին ու­ժե­րով‚ ում հետ ար­դեն կսկ­սեն բա­նակ­ցել Ար­ցա­խի ա­պա­գա կար­գա­վի­ճա­կի մա­սին։ Ինչ­պես հայ­տա­րա­րեց ՌԴ ա­ռաջ­նոր­դը‚ ստա­տուս քվոն պահ­պան­վել է‚ և ստա­տուս քվո­յի շուրջ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը կվա­րեն ՀՀ ա­պա­գա ղե­կա­վար­նե­րը։

Կա‚ սա­կայն‚ մեկ ճշ­մար­տու­թյուն‚ որ նույ­նիսկ Փա­շի­նյա­նը չի կա­րող չհաս­կա­նալ. ինք­նա­պաշտ­պա­նա­կան բնազ­դը‚ ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ‚ նրան էլ է հու­շում‚ որ իր վրա վերց­րած գոր­ծա­ռույթ­նե­րը կա­տա­րե­լուց հե­տո ֆունկ­ցիո­նալ ա­ռու­մով դուրս գր­ված ֆի­գուր է դառ­նա­լու‚ և այլևս ոչ ոք նրան չի պաշտ­պա­նե­լու։ Փա­շի­նյա­նը շատ լավ գի­տի‚ որ պետք է ինք­նա­կամ հրա­ժա­րա­կան տա‚ ո­րի նշան­նե­րը նա ցույց չի տա­լիս‚ հա­կա­ռա­կը՝ ա­նընդ­հատ դի­մադ­րում է‚ ճա­նա­պար­հա­յին քար­տեզ է հրա­պա­րա­կել‚ ո­րը ոչ մի բան ի­րե­նից չի ներ­կա­յաց­նում՝ ոչ մի կա­ռու­ցո­ղա­կան քայլ‚ պար­զա­պես դա ու­ղերձ է‚ որ պաշ­տո­նից հե­ռա­նալ չի ցան­կա­նում։ Նա փոր­ձում է խա­ղալ հա­սա­րա­կու­թյան ո­րոշ հատ­վա­ծի հետ‚ այն հա­սա­րա­կու­թյան‚ ո­րին իշ­խա­նու­թյունն ու նրան մերձ շր­ջա­պա­տը թե­լադ­րում է այն թե­զե­րով‚ որ ե­թե Նի­կո­լը չլի­ներ‚ ա­պա ան­թիվ զո­հեր կու­նե­նա­յինք‚ այ­սինքն՝ Նի­կո­լը ներ­կա­յաց­վում է փրկ­չի կեր­պա­րով։ Բա­ցի այդ‚ խա­ղարկ­վում է այն թե­զը‚ որ ե­թե Նի­կո­լը հե­ռա­նա‚ կվե­րա­դառ­նան նախ­կին­նե­րը‚ մա­նա­վանդ որ ընդ­դի­մա­դիր­նե­րի հան­րա­հա­վաք­նե­րի հար­թակ­նե­րում նախ­կին­նե­րը նշ­մար­վում են։ Հաշ­վի առ­նե­լով‚ որ Փա­շի­նյա­նին պաշտ­պա­նող զանգ­վա­ծը զոմ­բիաց­ված հատ­վածն է կամ պո­ղոս­նե­րը‚ ում հա­մար եր­կու­քայ­լա­նոց կոմ­բի­նա­ցիան մտա­վոր բար­դա­գույն խն­դիր է‚ ՀՀ վար­չա­պե­տի նման հնարք­ներն ըն­դուն­վում են։ Նույ­նիսկ չեն խոր­շում թվում է թե վա­ղուց ան­ցյա­լում մնա­ցած հա­յաս­տան­ցի-ղա­րա­բաղ­ցի բա­ժա­նու­մից։ Ա­վե­լին‚ Փա­շի­նյանն ա­մե­նա­վատ բա­նին էլ է դի­մում. զին­ված մարդ­կանց հա­նում է ի­րար դեմ‚ հրահ­րում քա­ղա­քա­ցիա­կան պա­տե­րազմ։ Բո­լո­րը հաս­կա­նում են‚ որ ոչ ա­դեկ­վատ վի­ճա­կում Փա­շի­նյանն ա­մեն ին­չի ըն­դու­նակ է։ Ընդ ո­րում‚ այս հա­մա­տեքս­տում փոքր մի հան­րա­հա­վաք կազ­մա­կեր­պեց։ Սա նա­խազ­գու­շա­կան ազ­դակ էր‚ որ կա­րող է է՛լ ա­վե­լի վատ բա­ներ ա­նել։

Բա­վա­կա­նին լուրջ քայ­լեր ու­նի ա­նե­լու ընդ­դի­մու­թյու­նը։ ՈՒ­շագ­րավ է‚ որ հա­սա­րա­կա­կան ըն­դվ­զում­նե­րը ֆոր­մա­լի­զաց­վե­ցին իշ­խա­նու­թյան թևե­րից մե­կի՝ ՀՀ նա­խա­գա­հի պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ։ Նա­խա­գա­հը հար­ցը բարձ­րաց­րեց պե­տա­կան մա­կար­դա­կի‚ ճգ­նա­ժա­մից դուրս գա­լու հա­մար ա­ռա­ջար­կեց վար­չա­պե­տի փո­փո­խու­թյուն‚ ժա­մա­նա­կա­վոր կա­ռա­վա­րու­թյան կազ­մա­վո­րում և ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ։ Այլ հարց է‚ որ նա­խա­գահն էլ ու­նի իր շա­հե­րը‚ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան իր խա­ղե­րը։ Այս տե­սա­կե­տից շատ հե­տաքր­քիր էր‚ որ նա­խա­գա­հը հայ­տա­րա­րու­թյան նա­խորդ օ­րը մի քա­նի ժա­մով մեկ­նել էր Ա­րա­բա­կան Է­մի­րու­թյուն­ներ։ Ըստ պաշ­տո­նա­կան տե­ղե­կատ­վու­թյան, նա այն­տեղ հան­դի­պել է Է­մի­րու­թյուն­նե­րի բարձ­րաս­տի­ճան ղե­կա­վա­րու­թյան հետ՝ քն­նար­կե­լով տն­տե­սա­կան‚ ներդ­րու­մա­յին թե­մա­ներ‚ սա­կայն հաս­կա­նա­լի է‚ որ ու­նե­ցել է նաև ո­րո­շա­կի հան­դի­պում­ներ այլ շր­ջա­նակ­նե­րի հետ՝ քն­նար­կե­լով հայ­կա­կան ի­րա­կա­նու­թյու­նը։

Ցա­վոք‚ հայ­տա­րա­րու­թյան և նրա բո­վան­դա­կու­թյան վրա ազ­դե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը փոքր են։ Ընդ­դի­մու­թյունն էլ ա­ռանձ­նա­պես չի ձգ­տում դրան՝ հաշ­վի առ­նե­լով‚ թե ինչ ռե­սուր­սա­յին կո­լապ­սի մեջ է գտն­վում Հա­յաս­տա­նը։ Դժ­վար է պատ­կե­րաց­նել՝ քա­նի դեռ հայտ­նի փաս­տաթղ­թում ամ­րագր­ված բո­լոր կե­տե­րը չեն կա­տար­վել‚ որևէ ընդ­դի­մա­դիր ուժ կու­զե­նա Փա­շի­նյա­նի հե­ռա­ցու­մը։ Մինչ Փա­շի­նյա­նի կող­մից Ռու­սաս­տա­նի առջև իր պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րի կա­տա­րումն ըն­թա­նա­լու են քա­ղա­քա­կան պրո­ցես­ներ։ Եվ այն բաս­տիոն­նե­րը‚ որ այժմ կա­ռուց­վում են‚ ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ մեծ դե­րա­կա­տա­րում կու­նե­նան իշ­խա­նա­փո­խու­թյան ի­րա­կան գոր­ծըն­թա­ցի ժա­մա­նակ‚ գոր­ծըն­թաց‚ երբ Փա­շի­նյա­նը չի ու­նե­նա ար­տա­քին որևէ հե­նա­րան Ռու­սաս­տա­նից‚ ԱՄՆ-ից‚ Եվ­րո­պա­յից‚ ոչ էլ այս ա­մե­նի ստ­վե­րա­յին մո­դե­րա­տոր Մեծ Բրի­տա­նիա­յից"։