2022 թվականի հունիսի 28-ին աշխատանքային այցով Հայաստանի Հանրապետությունում էր «Ռոսատոմ» պետկորպորացիայի պատվիրակությունը՝ գլխավոր տնօրենի տեղակալ-միջազգային գործունեության բաժնի տնօրեն Նիկոլայ Սպասսկու գլխավորությամբ։
ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սոնասյանի հետ հանդիպմանը մասնակցում էին «Ռուսատոմ Սերվիս» ԲԸ, «Ռուսատոմ էներգետիկ նախագծեր» ԲԸ, «Ռուսատոմ ենթակառուցվածքային որոշումներ» ԲԸ-ի ղեկավարները, «ՏՎԷԼ» ԲԸ-ի վրա հիմնված շահագործումից հանող ինտեգրատորի, «Ռուսատոմ միջազգային ցանց» մասնավոր հիմնարկի, ինչպես նաև Հայաստանի բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության տնտեսություն նախարարությունների, Ճառագայթային անվտանգության կարգավորման, սակագների և ծառայությունների կարգավորման հանձնաժողովների, Երևանի քաղաքապետարանի և «Հայկական ԱԷԿ» ՓԲԸ-ի ներկայացուցիչները։
Կայացել է 2022թ․ ապրիլի 19-ին ստորագրված Ռուս-հայկական համագործակցության համապարփակ ծրագիր էներգետիկ և ոչ էներգետիկ նախագծերի և ոչ միջուկային հատվածի նախագծերի վրա փոխգործակցության ձևաչափերի ոլորտում իրականացման հետագա քայլերի առարկայական քննարկում։
Համապարփակ ծրագրում ընդգրկված համագործակցության հեռանկարային ոլորտներից է համագործակցությունը ռադիոակտիվ թափոնների կառավարման ու շահագործումից հանելու, այդ թվում՝ վերջնական ոչնչացման հարցերի շուրջ։
«Հայաստանի Հանրապետության հետ երկկողմ գործակցության շրջանակում համալիր կերպով հայտարարվել են շահագործումից հանելու և ՀԷԿ-ի կառավարման հարցերը։ Այս հարցերի քննարկումը ատոմային էներգետիկայի կայուն զարգացման համատեքստում առանցքային ասպեկտներից մեկն է։ Այցի արդյունքում ստեղծվել է աշխատանքային խումբ՝ ոլորտներն ընդլայնելու և հետագա երկկողմ փոխգործակցության առաջնահերթ պլան ձևավորելու համար՝ հաշվի առնելով այս ուղղությունը»,-նշեց «Ռոսատոմ» պետկորպորացիայի միջազգային գործունեության բլոկի տնօրենի տեղակալ Նիկոլայ Սպասկին։
Այժմ «ՏՎԷԼ» ԲԸ - ն, որպես միջուկային ժառանգության վերացման հարցերով ԱՊՀ-ի բազային կազմակերպություն, աջակցություն է ցուցաբերում Համագործակցության երկրներին շահագործումից հանելու, ՌԱՕ-ի բոլոր տեսակների հետ շրջանառության ազգային համակարգերի զարգացման նախագծերի իրականացման գործում, ներառյալ թափոնների շրջանառության ազգային օպերատորների ստեղծման հարցերը: Այս առումով կարևոր խնդիր է նման նախագծերի իրականացման միասնական մոտեցումների ձևավորումը և ՌԱՕ-ի հետ շրջանառության ազգային համակարգերի համաձայնեցված, «սինխրոնացված" զարգացումը», - նշել է «ՏՎԷԼ» ԲԸ միջուկային ու ռացիոնալ վտանգավոր օբյեկտների շահագործումից հանելու ծրագրերի տնօրեն Էդուարդ Նիկիտինը:
Այցի արդյունքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել տեխնիկական այց կատարել ՀԱԷԿ-ի հարթակ՝ շահագործումից հանելու նախապատրաստման, ՌԱՕ-ի հետ շրջանառության համակարգի զարգացման հարցերի մշակման համար, ներառյալ ՌԱՕ-ի թափոնների թաղման կետի ստեղծման հեռանկարը: Այցը ծրագրվում է ԱՊՀ-ի բազային կազմակերպության գործունեության շրջանակում՝ ուղղված միջուկային օբյեկտների շահագործումից միջուկային օբյեկտների դուրսբերմանը՝ «Ռուսատոմ-միջազգային ցանց» մասնավոր հաստատության, «Ռուսատոմ Սերվիս» ԲԸ-ի, ինչպես նաև ատոմային ոլորտի այլ կազմակերպությունների մասնակցությամբ:
Տեղեկանք
2019 թվականից «ՏՎԷԼ» Ռոսատոմի վառելիքային ընկերությունը հանդիսանում է բիզնեսի ոլորտի «շահագործումից դուրս բերման ու հարակից ՌԱՕ-ների հետ վարվելու»: ինտեգրատոր։ 2021 թվականից ԱՊՀ-ի մասնակից պետությունների տնտեսական խորհրդի որոշմամբ «ՏՎԷԼ» ԲԸ-ն նշանակվել է ԱՊՀ-ի բազային կազմակերպության կողմից՝ աշխատած միջուկային վառելիքի, ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելու և միջուկային ու ռադիացիոն-վտանգավոր օբյեկտների շահագործումից հանելու հարցերով բազային կազմակերպություն:
Ռոսատոմ "ՏՎԷԼ" վառելիքային ընկերությունը ("Ռոսատոմ" պետկորպորացիայի վառելիքային դիվիզիոն) ներառում է միջուկային վառելիքի ֆաբրիկայի, ուրանի փոխակերպման ու հարստացման, գազային ցենտրիֆուգների արտադրության ձեռնարկություններ, ինչպես նաեւ գիտահետազոտական ու կոնստրուկտորական կազմակերպություններ:
Ռոսատոմի վառելիքային դիվիզիոնը հարստացված ուրանի աշխարհի խոշորագույն արտադրողն է, ինչպես նաեւ կայուն իզոտոպների գլոբալ շուկայի առաջատարը: Վառելիքի դիվիզիոնում ակտիվորեն զարգանում են նոր բիզնեսներ՝ քիմիայի, մետալուրգիայի, էներգիայի կուտակման տեխնոլոգիաների, 3D տպագրության, թվային արտադրանքի, ինչպես նաև միջուկային օբյեկտների շահագործումից հանելու ոլորտներում: «ՏՎԷԼ» վառելիքային ընկերության կոնտուրում ստեղծվել են Ռոսատոմի ճյուղային ինտեգրատորներ՝ ըստ ադդիտիվ տեխնոլոգիաների և էլեկտրաէներգիայի կուտակման համակարգերի:
