Փաշինյանը ձգտում է բացահայտ տոտալիտար կառավարման

Տոտալիտար կառավարումը քաղաքական համակարգ է, որտեղ պետությունը կամ իշխող խումբը ձգտում է լիակատար վերահսկողություն հաստատել հասարակության բոլոր ասպեկտների՝ քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական, մշակութային և անձնական կյանքի նկատմամբ:

«Տոտալիտարիզմը ոչ միայն ճնշում է ազատությունները, այլ ձգտում է վերացնել մարդկային բազմազանությունը՝ ստեղծելով միատարր, լիովին վերահսկվող հասարակություն»,- գրել է գերմանացի-հրեա փիլիսոփա և քաղաքական տեսաբան Հաննա Արենդտը (1906–1975) ՝ իր «Տոտալիտարիզմի ծագումը» (1951) ֆունդամենտալ աշխատության մեջ:

Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էլ այս առիթով 1996-ին նկատել է. «Իշխանության կենտրոնացումը միշտ էլ հանգեցնում է կամայականության։ Երբ երկրում չկա իշխանության բալանս ու վերահսկողություն, ապա ամեն ինչ որոշվում է ըստ ղեկավարի կամքի, ոչ թե օրենքի»։

Հաննա Արենդտն, ի դեպ, ընդգծում է, որ տոտալիտարիզմը տարբերվում է ավտորիտարիզմից իր ծայրահեղությամբ՝ ձգտելով վերացնել մարդկային բազմազանությունը և ստեղծել միատարր, լիովին վերահսկվող հասարակություն: Ավտորիտար ռեժիմները, նրա կարծիքով, ավելի սահմանափակ նպատակներ ունեն և չեն միջամտում հասարակության խորքային կառուցվածքին:

Այս ծավալուն նախաբանը ներկայացրեցի միայն մի նպատակով՝ ցույց տալու համար, որ Փաշինյանը՝ մշտապես լինելով ավտորիտար կառավարման ջատագով, հիմա ձգտում է բացահայտ տոտալիտար կառավարման՝ թերևս գիտակցելով, որ դա 2026-ի ընտրություններում իշխանությունը վերարտադրելու միակ ճանապարհն է:

Սա է օբյեկտիվ բացատրությունն այն ագրեսիվ քաղաքականության, որը Փաշինյանը վարում է Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու, իր ընդդիմախոսների դեմ:

Սրանով է բացատրվում նաև այն ապօրինի արշավը, որ մեկ մարդու ցանկությամբ իրականացվում է գործարար Սամվել Կարապետյանի դեմ:

Ու բացարձակ կարևոր չէ՝ Փաշինյանն այս ամենին ձգտում է միայն իր իշխանության պահպանմա՞ն, թե՞ նաև արտաքին ցուցումներով:

Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանց