100 տարի առաջ այս օրը՝ 1918թ․ մայիսի 28-ին, մեր իրականության մեջ առաջին անգամ հիմնադրվեց պետություն, որտեղ իշխանությունը պատկանում էր ոչ թե թագավորին, ոչ թե իշխաններին, այլ պատկանում էր ժողովրդին: Եվ այս երկիրը կոչվեց Հանրապետություն: Այս մասին Սարդարապատի հուշահամալիրում իր ելույթում հայտարարեց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:
Նրա խոսքով, իր պատմության մեջ առաջին անգամ հայ ժողովուրդը ոչ թե հպատակ էր, այլ քաղաքացի, ոչ թե ծառա, այլ՝ տեր: Եվ դա իսկապես ճակատագրական շրջադարձ էր, առայժմ միայն կարգավիճակի փոփոխություն, բայց այդ կարգավիճակը հայ ժողովուրդը ոչ թե նվեր ստացավ ինչ-որ մեկից, այլ նվաճեց իր քրտինքով և արյամբ:
«Բաշ Ապարանում, Սարդարապատում հայ ժողովուրդը գրանցեց իր պատմության փառահեղ հաղթանակները և ջախջախելով թուրքական զորամիավորումները՝ այդ հաղթանակի թագն ու պսակը դարձրեց Առաջին Հանրապետության հռչակումը: Նշված ճակատամարտների պատմությունն աննախադեպ է, քանի որ հարց էր առաջանում, թե ինչպե՞ս ցեղասպանության միջով անցած, թալանված և ոչնչացման եզրին կանգնած հայ ժողովուրդը կարողացավ հաղթել թուրքական բանակին: Արդյո՞ք դրա համար կային սոցալ-տնտեսական նախադրյալներ: Ոչ: Պրագմատիզմի և սառը հաշվարկի տեսակետից հայ ժողովուրդը չուներ հաղթելու ոչ մի շանս, ոչ մի հնարավորություն, բայց մենք հաղթեցինք, որովհետև սթափեցնող մի արթնացումով հասկացանք, որ մեր էությունը անապատներ քշվելն ու կոտորվելը չէ: Հայ ժողովուրդը հաղթեց, որովհետև իր պատմության վերջին 400 տարում առաջին անգամ հույսը դրեց ոչ թե ուրիշների, այլ ինքն իր վրա, հայ ժողովուրդը հաղթեց, որովհետև հասկացավ, որ ազգային պետությունն է ինքնության և արժանապատվության միակ երաշխիքը, որ մեզ՝ քաղաքացիներին պատկանող պետությունն է մեր անվտանգությունն ու ապագան: Մենք հասկացանք, որ ազգային որևէ երազանք հնարավոր չէ ի կատար ածել առանց պետություն, ինքնիշխանություն, անկախություն ունենալու»,- հայտարարեց վարչապետ Փաշինյանը:
Նրա խոսքով, 2018 թվականին՝ Սարդարապատի հերոսամարտից 100 տարի անց հայ ժողովուրդը տարավ իր հերթական փառահեղ հաղթանակը՝ սեփական իշխանությունը հաստատելով սեփական հայրենիքում: Ըստ Փաշինյանի, այդ հաղթանակը նույնքան անհնար էր թվում և շատերը մինչև այսօր հարց են տալիս՝ ինչպե՞ս դա եղավ: Իսկ պատասխանը, ըստ թավշյա հեղափոխության առաջնորդի, հետևյալն է՝ հայ ժողովուրդը հերթական անգամ հույսը դրեց իր և ոչ թե ուրիշների վրա, հավատաց ինքն իրեն, իր ուժերին և իր ապագային.
«Հայ ժողովուրդը պետք է հաղթեր, որովհետև իր երակներով հոսում էր Սարդարապատի և Բաշ Ապարանի հերոսների արյունը: Եվ հիմա հայ ժողովուրդն ապրում է իր պատմության ամենափառապանծ էջը, երբ երկրում հաստատված է ժողովրդի անշրջելի իշխանություն: Եվ այլևս երբեք որևէ մեկը չի համարձակվի ժողովրդին նվաստացնել ընտրակաշառքի, վարչական հարկադրանքի կամ որևէ այլ միջոցով: Հայ ժողովրդի վերածնունդն ու թռիչքը կասեցնելու, ժողովրդի հույսն ու լավատեսությունը կոռուպցիայի ու ամենաթողության մեջ խեղդելու ցանկացած փորձ կարժանանա ջախջախիչ հակահարվածի: Եվ այլևս Հայաստանի Հանրապետության հաղթական քաղաքացին թույլ չի տա պետականության կամ քաղաքացիության կորուստ, ինքնիշխանության և իրավունքի, հավատի և լավատեսության կորուստ: Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է Երկիր մոլորակի վրա գոյություն ունենա հավիտյան»,- հավելեց վարչապետը: