Բուհերի ապաքաղաքականացում. պատրաստում են բարձրագույն կրթության մասշտաբային բարեփոխում

Հայաստանի բարձրագույն կրթության և գիտության համակարգը լուրջ կառուցվածքային բարեփոխումների կարիք ունի, հայտարարել է կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը կառավարության մայիսի 15-ի նիստի ժամանակ: Նրա խոսքով, վերջին տարիներին բարձրագույն կրթությունը հեռացել է հետազոտական սկզբունքներից՝ վերածվելով բացառապես դասախոսությունների վրա հիմնված գործընթացի, հաճախ որակի և մրցունակության էական թերություններով:

"2005 թվականից փաստացի չի կատարվել անցում բարձրագույն կրթության երկրորդ մակարդակին, և չեն դրվել օրենսդրական հիմքեր ժամանակակից միջազգային պահանջներին համապատասխան մասնագետների պատրաստման համար", - նշեց նախարարը: Արդյունքում չի գործում բարձրագույն կրթության եռաստիճան համակարգը, իսկ գիտական աստիճանի շնորհումը չի դիտարկվում որպես կրթական գործընթացի մաս: Փոխարենը պահպանվում է խորհրդային համակարգից ժառանգված գիտական աստիճանների շնորհման երկաստիճան մոդելը:

Նախարարը ուշադրություն հրավիրեց նաև կրթության ոլորտում ժողովրդագրական խնդիրների և բուհերի դասախոսական կազմի 51%-ի մոտ գիտական աստիճանի բացակայության վրա: Այս իրավիճակում, ըստ Անդրեասյանի, բարեփոխումներն անխուսափելի են, իսկ առաջարկվող փոփոխությունները կարելի է նույնիսկ համարել ուշացած:

"Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին" օրինագծի և հարակից օրենսդրական փոփոխությունների շրջանակներում առաջարկվում է ապահովել կրթության տրամադրումը լիցենզավորման և հավատարմագրման միջոցով: Կրթական գործընթացը կդառնա ավելի ուսանողակենտրոն, ճկուն և անհատականացված՝ անհատական պլանով և ընտրովի մոդուլներով ուսուցում կազմակերպելու հնարավորությամբ: Կներդրվի նաև ոլորտի կառավարման թվային միջավայր և ուսանողական կրթաթոշակների բազմամակարդակ մոտեցում: Օրինագիծը կարգավորում է նաև համալսարանական ինկուբատորների ստեղծման ոլորտը:

Բարեփոխման մեջ առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվում ուսումնական հաստատությունների քաղաքական անկախությանը: "Կուսակցական գործիչները և պետական պաշտոններ զբաղեցնող անձինք չեն ներգրավվի խոշորացված բուհերի կառավարման մարմիններում և ղեկավար պաշտոններում: Սա կուղեկցվի էթիկայի չափանիշների սահմանմամբ, որոնք կարգելեն կուսակցական և այլ նմանատիպ գործունեությունը և քարոզչությունը բուհերում", - ընդգծեց նախարարը:

Որոշման նախագիծը կքննարկվի նաև Ազգային ժողովում, որտեղ մշակված փոփոխությունները կներկայացվեն ավելի մանրամասն: