«Մեկ ազգ` երկու պետություն». Թուրքիայի պանթուրքիզմը Հյուսիսային Կիպրոսում

Թուրքիան իր պանթուրքիստական արտաքին քաղաքականությունը կյանքի կոչելու համար հենվում է թուրքական ներկայության վրա և հանդես է գալիս, որպես ամբողջ աշխարհում թյուրքական տարրի գլխավոր պաշտպան:


Գեոպոլիտիկ ազդեցության ընդլայնման համար Անկարան Կիպրոսում հենվել էր տեղի թուրքական համայնքի վրա և այդ համայնքի պաշտպանությունն, որպես պատրվակ օգտագործելով օկկուպացրել էր Կիպրոսի հյուսիսային թուրքական հատվածը:


Թուրքիան 1974 թ.-ին «Атилла» գործողության ընթացքում օկուպացրել է Կիպրոսի Հանրապետության հյուսիսային հատվածը, Կիպրոսի հյուսիսում իրականացրել հույների էթնիկ զտումներ և այդ շրջանում տեղակայել է իր ռազմաբազաները:


Թուրքիայի կողմից Հյուսիսային Կիպրոսի օկուպացիան դատապարտվել է միջազգային տարբեր կառույցների՝ ՄԱԿ-ի, ԵՄ-ի կողմից, բայց չնայած միջազգային բացասական վերաբերմունքին, Անկարան Հյուսիսային Կիպրոսում ստեղծեց երկրորդ թուրքական պետությունը՝ 1983թ.-ին ճանաչելով Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետության անկախությունը:


Այս պահի դրությամբ Հյուսիսային Կիպրոսում է գտվում Թուրքիայի ԶՈւ-րի 11-րդ բանակային կորպուսը, որի ընդհանուր թիվը հասնում է գրեթե 40.000-ի:


Թուրքիան իր զինված ուժերի օգնությամբ իրականացնում է Հյուսիսային Կիպրոսի վերահսկողությունը: Անկարան իր պանթուրքիստական արտաքին քաղաքականության առաջնահերթություններից ելնելով Հյուսիսային Կիպրոսի պարագայում առաջնորդվել է «Մեկ ազգ՝ երկու պետություն» բանաձևով, որն այժմ այդքան հաճախ գործածվում է Թուրքիայի և Ադրբեջանի հարաբերությունները նկարագրելու համար:


Թուրքիան Հյուսիսային Կիպրոսը օկուպացնելուց հետո այնտեղ էթնիկ զտումներ է իրականացրել: Թուրքական ներխուժման հետևանքով Հյուսիսային Կիպրոսը լքել է 200.000 հույն՝ թողնելով իրենց բնակավայրերը և գույքը: Կղզու հյուսիսային հատվածի ժողովրդագրական դեմքը փոխելու համար Անկարան, սկսած 1974թ.-ից, կղզում վերաբնակեցրել է 80.000-100.000 թուրք  Անատոլիայից և այլ շրջաններից: Այդ նույն ժամանակահատվածում Հյուսիսային Կիպրոսը լքել է 55.000 կիպրոսցի թուրք, որոնք տեղափոխվել են Թուրքիա և ԵՄ-ի տարբեր երկրներ:


Եթե Կիպրոսի հույներն առաջ են քաշում էնոզիսի Հունաստանի հետ միավորվելու քաղաքականությունը, ապա Կիպրոսի թուրքերը հանդես են գալիս թաքսիմի (Taksim)–ի ռազմավարության օգտին` կղզու թուրքական, մահմեդական հատվածը անջատելու և Թուրքիայի հետ միավորվելու օգտին։


Ի դեմս Հյուսիսային Կիպրոսի, Թուրքիան ունի իր քվազիպետությունը ռազմավարական կարևոր նշանակություն ունեցող Միջերկրական ծովում և այդ քվազիպետության տարածքն օգտագործում է, որպես պլացդարմ՝սեփական շահերն առաջ տանելու համար:


Ինչ վերաբերվում է ՀՀ-ի գեոպոլիտիկ շահերին, ապա ՀՀ-ն պետք է ամրապնդի գործընկերային կապերը Կիպրոսի հունական, միջազգային ճանաչված հատվածի հետ ու տեղի հայ համայնքն օգտագործի, որպես կապող կամուրջ հայ և հույն ժողովուրդների միջև:


ՀՀ-ն, Կիպրոսն ու Հունաստանը թուրքական էքսպանսիայից տուժած պետություններ են, ինչպես նաև ազգեր՝հայերը և հույներն ենթարկվել են ցեղասպանության ու էթնիկ զտումների Օսմանյան Թուրքիայի կողմից:


Ընդհանուր հակառակորդի առկայությունը պետք է ամրապնդի Հայաստան-Կիպրոս-Հունաստան գեոպոլիտիկ եռանկյունին, որպես Թուրքիայի պանթուրքիստական և նեոօսմանական ձգտումները սահմանափակող ու զսպող կոալիցիա:


Այդ կապերի հիմքում, բացի ընդհանուր գեոպոլիտիկ շահերից, պետք է լինեն նաև տնտեսական նախագծեր և ակտիվ առևտրա-տնտեսական հարաբերություններ՝ Կիպրոսի և Հունաստանի հայ համայնքների ներուժն օգտագործելու միջոցով:


 


 


Նշումներ:

Էջի հասցեն: https://verelq.am/hy/node/58284

alexistogel

alexistogel

alexistogel

link alexistogel

alexistogel rtp

link alexistogel

situs alexistogel

alexistogel

alexistogel gacor

alexistogel rtp

alexistogel macau

alexistogel

link alternatif alexistogel

alexistogel

bandar alexistogel

situs alexistogel

bandar alexistogel

alexistogel terpercaya

alexistogel gacor

alexistogel terpercaya

alexistogel

alexistogel

alexistogel

situs alexistogel

alexistogel toto

alexistogel

alexistogel togel slot

slot gacor alexistogel

alexistogel gampang menang

alexistogel online

alexistogel

alexistogel 4d

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

alexistogel

agen togel online